Altan Topçi II.

Tuncer Gülensoy

doi:10.37879/belleten.1986.9

Tuncer Gülensoy

Anahtar Kelimeler: Altan Topçi, Moğollar, Moğolca, XIII. yüzyıl, Orta Asya, Türk tarihi, Türkler, Türkçe

Özet

"Moğolların Gizli Tarihi" adlı eserden sonra en önemli Moğol tarihi olan "Altan Topçi", XIII. yüzyıl Moğol tarihini ve Moğollar hakkında efsanevî şecereden başlayarak Ögedei zamanına kadarki en eski bilgileri içine almaktadır. Altan Topçi, Türkiye'de ilk defa tarafımızdan ele alınmış, Moğolca aslı ve C.R. Bawden tarafından yapılan İngilizce tercümesi karşılaştırılarak Türkçeye tercüme edilmiştir. Eserin 1-21. paragrafları "Belleten"in XXXVIII. cildinin 152. sayısında (Ekim 1974) yayınlanmış; burada, Altan Topçi ve nüshaları hakkında geniş bilgi verilmiştir. Ayrıca, Altan Topçi'nin Moğol yazısıyla yazılmış ilk 8 sayfası ile metnin transkripsiyonu yapılmış ilk 5 paragrafı da örnek olarak gösterilmiştir. Altan Topçi'nin bundan önce yayınlanan 1-21. paragrafları, efsanevî şecereden Çinggis Kağan'ın tahta çıkışına kadar geçen tarihî hadiseleri nakletmektedir. 21. paragrafın son cümlesi şöyledir: "….. Mübarek Çinggis Kağan, Kara Yılan Yılı'ndandı. Kırkbeş yaşına geldiği zaman, Bing Bars Yılı'nda ( = 1206), Onon nehrinin menbaında dokuz tuğlu beyaz bayrağı kaldırdı (ve) Büyük Kağan'ların tahtına oturdu. Kasar bey isyan edip kaçtığı zaman, halkın beyi emir verdi (ve) Sübegetei Bağatur'un takibe çıkmasını istedi." Bu bölümde ele alınan 22-96. paragraflar Moğolların biribirleriyle yaptıkları mücâdeleleri kronolojik olarak nakletmektedir. Bu bölümlerde geçen yer ve şahıs adları ile bâzı kelime ve deyimler Türk tarihi için de birer kaynak niteliğindedir.

BibTex	`@article{ belleten1891, doi = {10.37879/belleten.1986.9}, author = {Tuncer Gülensoy}, title = {Altan Topçi II.}, journal = {Belleten}, year = {1986}, volume = {50}, number = {}, pages = {9-72}, publisher = {Türk Tarih Kurumu} }`
RIS	`TY - JOUR AU - Tuncer Gülensoy PY - 1986 TI - Altan Topçi II. SP - 9 EP - 72 JO - Belleten J2 - Belleten VL - 50 IS - PB - DO - 10.37879/belleten.1986.9 ER -`
EndNote	`%0 Journal Article %A Tuncer Gülensoy %T Altan Topçi II. %J Belleten %D 1986 %V 50 %N %P 9-72 %R 10.37879/belleten.1986.9`
APA	Tuncer Gülensoy (1986). Altan Topçi II.. Belleten, 50(), 9-72. doi:10.37879/belleten.1986.9
MLA	Tuncer Gülensoy. "Altan Topçi II." Belleten, vol. 50, no. , 1986, pp. 9-72. doi:10.37879/belleten.1986.9.
Chicago	Tuncer Gülensoy. "Altan Topçi II." Belleten 50, no. (1986): 9-72. https://doi.org/10.37879/belleten.1986.9.
AMA	Tuncer Gülensoy. Altan Topçi II.. Belleten. 1986; 50(): 9-72. doi:10.37879/belleten.1986.9.
Vancouver	Tuncer Gülensoy. Altan Topçi II.. Belleten. 1986; 50(): 9-72. doi:10.37879/belleten.1986.9
ISNAD	Tuncer Gülensoy. "Altan Topçi II.". Belleten 50/ (1986): 9-72. https://doi.org/10.37879/belleten.1986.9.

Altan Topçi II.

Özet

Kaynak Göster