Hayatı (1924-1995)
Türkiye'nin yetiştirdiği değerli ilim adamlarından, tanınmış Türk tarihçisi Prof. Dr. Faruk Demirtaş-Sümer, Cumhuriyetin ilânından bir yıl kadar sonra, eski Selçuklu başkenti Konya'nın Bozkır ilçesinin Akçapınar (Akçamınar) Köyü’nde doğmuştur (5 Aralık 1924 Çarşamba/1340 Rûmî). Annesi, -ulemâdan Müftü Hüseyin Hilmi Efendi'nin kızı-e١r hanımı Zeliha Hanım, babası, eski Maliye memurlarından ve İstiklal Savaşı gazilerinden Mehmet Zeki Efendi'dir. Ailesi, 1934'te çıkan soyadı kanunu üzerine önce "Demirtaş", daha sonra ise, bunun bırakıp "Sümer" soyadını almış ve 1931'de Bozkır'dan gelerek İstanbul'a yerleşmiştir.
İlkokulu Karaman Gazi Paşa İlkokuhı'nda bitirdikten (1936) sonra, İstanbul Haydarpaşa Öğretmen Okuhı'na girmiş ve 1943'te buradan başarıyla mezun olmuştur. Daha ilkokul sıralarında tarihe karşı özel bir ilgi ve sevgi duymuş, bu sahaya ilişkin yayınları okumuş, lisede de tarih bilgi birikimini iyice ilerletmiş, annesinin yardımı ile eski yazıyı öğrenmiş, ailesinin tuttuğu özel bir hocadan Kuran ve eski metinler dersleri almış, kendi çabasıyla yabancı dilini (Fransızca) de epeyce geliştirmiştir. II. Dünya Savaşı'nın sürdüğü lise yıllarında yaz tatillerini, ya memleketi Bozkır'da yayla ve dağlarda doğa gezi ve incelemeleri yaparak veya İstanbul'daki kütüphanelerde kitap okuyarak, çalışarak geçiren Sümer, tarihe karşı duyduğu büyük sevgi dolayısıyla daha o çağlarda tarihçi olmaya karar vermiş, ve bu münasebetle-bu alan için gereken asgarî formasyon ve altyapıya fazlasıyla sahip olarakİÜ Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü'ne kaydolmuştur. Gayret ve çalışkanlığı ile fakültedeki hocalarının da sevgi ve taktirlerini kazanmış, zamanın en tanınmış değerli ilim adamları durumunda bulunan büyük otoritelerinden dersler okumuş, onların özel sohbetlerinde bulunmuş ve kendilerinden geniş ölçüde istifadeye çalışmıştır. Osmanlı tarihine-özellikle klasik de١٢ir de oldukça ilgi duymakla beraber, o zamanlar Selçuklular ve Beylikler Devri Türk Tarihi pek araştırılmamış, bâkir bir saha olduğundan, Ortaçağ Türk tarihini ihtisas alanı olarak seçmiş, Arapça ve Farsça gibi başlıca kaynak dillerini iyice öğrenmek için vargücüyle çalışmış ve "Anadolu Türk Boy ve Oymakları (XVI. ve XVII. Asırlarda)" adlı lisans teziyle (İstanbul 1947, 68 sayfa, basılmamıştır), 1948 Şubatında, Ord. Prof. M.H. Yınanç'ın başında bulunduğu Ortaçağ Tarihi Kürsüsü'nden "pekiyi" derece ile mezun olmuştur.
Yüksek öğrenimini bu surede başarıyla tamamlayan Sümer, daha lise yıllarında bir tarih araştırıcısı olmak istediğinden, akademik kariyer yapmak istemiş, fakat mezun olduğu fakültede kendi ifadesiyle "kadrosuzluk" dolayısıyla buna imkân bulamadığından, Millî Eğitim Bakanlığından aldığı bir bursla, AÜ DTCF Ortaçağ Tarihi Kürsüsü'nde, I.7.1948'de Doktora çalışmalarına başlamış ve esas itibariyle lisans tezinin mekân bakımından genişletilmesiyle hazırladığı "XVI. ve XVII. Yüzyıllarda Anadolu-Suriye ١٠e El-Cezirede Oğuz Boylarına Mensup Teşekkülle¡1' (Ankara 1950, 262 sayfa, basılmamış tır) adlı tezle, "pekiyi" derece ile 24.5.1950'de "Edebiyat Doktoru" unvan ve payesini kazanmıştır. Dr. Faruk Sümer, daha sonra MEB adına yaptığı doktora tahsilinden ötürü, kendisine yüklenilen iki yıl yedi ay, yirmibeş günlük zorunlu hizmet mükellefiyeti dolayısıyla, mezkur bakanlıkça, İstanbul Süleymaniye Kütüphanesine memur olarak tayin edilmiş (31.8.1950), fakat, dört ay, on gün kadar çalıştıktan sonra, buradaki görevinden "ahval-i hususî" dolayısıyla, istifaen ayrılmıştır (5.1.1951). Daha sonra, 29.9.1952'de açılmış olan bir sınavı kazanarak e١٦'elce dışarıdan, MEB adına doktora yaptığı AÜ DTCF Ortaçağ Tarihi Kürsüsü'ne iki yıl aradan sonra, asistan olmuş (31.1.1953) ve 14.1.1954'te asilliği onanarak akademik hayata resmen intisap etmiştir. 1955'de " Karakoyunlular, I. Kabilevî Bünyeleri ve Başlangıçtan Cilıanşah'a Kadar Siyasî Tarihleri" (Ankara 1954, 182 sayfa) adlı tezle, doçentlik sınatma girmiş ve "Üniversite Doçenti" unvanını kazandıktan sonra, aynı yıl kurulan Ortaçağ Tarihi Komisyonu'nun 3.12.1955 tarihli müspet raporuyla, AÜ DTCF. Ortaçağ Tarihi Kürsüsü "Eylemli Doçentliği"ne getirilmiştir (16.12.1955).
Doç. Dr. F. Sümer, eylemli doçent oluşundan altı ay sonra, askerlik görevini yapmak üzere, 1956 yazında silah altına alınmış (1.6.1956), ilk alü aylık eğitim devresini Ankara Yedeksubay Ordu Donatım Okulu'nda, geri kalan hizmetini de Genelkurmay Başkanlığı Harp Tarihi Dairesi l’edkik Kurulu'nda yerine getirmiştir. Burada terhisine kadar (30.XI.1957) tamamen
mesleğiyle ilgili çalışmalarla görevlendirilen Yel. Ord. Atgm. F. Sümer, ة te yandan, 1957 yılı Mart-Haziran aylan arasında haftada iki gün resmi izinli olarak fakültesinde dersler, konferanslar da vermiş, kürsüsünün ilmi faaliyetlerine katlimiş, araştırmalarım da sürdürmüştür. Boylece askerliğinde geçen birbuçuk yılın, bir yılını da tamamen bilimsel ١'e akademik çalışmalar ¡çinde geçirmiştir.
Askerlik dönüşünde, mevzuat gereğince, kumlan komisyonun 26.11.1957 tarihli müspet raporuyla, yeniden eski kürsüsüne eylemli doçent olarak ataıımış ve görevinin başına dönmüştür.
Dalla sonra, beş yıllık bekleme süresini doldnrmnş ve " Oğıızlar'a Ait Destan¡ Mahiyette Eserler" (AÜ DTCFD, XVII/34, 1959, Ankara 1961, 359456) adli takdim teziyle, kurulan bilim komisyonunun 21.12.1962 tarilrli müspet raporuyla, 15.2.1963'de üniversite profesörlüğüne yükseltilmiş, I.4.1970'te de Ortaçağ Tarilıi Kürsüsü eylemli profesörlüğüne atanmıştır. 18.6.1974'te. Prof. Dr. A.N. Kıırat'ın ölümü ile boşalan mezkur kürsünün başkanlığına getirilmiş, io.7.1982'de de uzun yıllar görev yaptığı DTCF'den, araştırmalarına dalla fazla zaman ayırmak İçin, kendi isteğiyle 58 yaşında emekli olmuş ve bundan sonra kendisini tamamiyle ilmi çalışmalara vermiştir. I958'de bir iltilrap sonucunda sağ gözünü kaybetmiş, I977'de de bir mide ameliyatt geçirmiş olmastna rağmen, güçlü bir bünyeye sallipti ve sağhkh görünüyordu. Ne var ki, son zamanlartnda, çalışmalarını erinde büyük bir hızla sfırdürmekte, bizlere peşpeşe yeni eserler vermekte iken, maalesef menlrus ve sinsi bir lıastalığtn pençesine düşmüş, karaciğer kanserine yakalanmıştı. Bu arada, ne yazık ki, biltrafik kaz asi sonucunda ikiz oğullarından büyüğü Kııtlu'yu da kaybetmişti. Bundan çok ıııüteessiıolan ve sarsılan lıocamızııı lıastalığı-belk¡ Imnun da etkisiyle-şiddetlenmiş ve kurtulamayar ak tedavi gördüğü İÜ Cerrahpaşa Tip Fakültesi Hastanesinde, 71 yaşıııda lıakkıtı rallinetine kavuşmuştur. Cenazesi, 26 Ekim 1995 Perşembe günü Türk Dünyâsı Araştırmaları Vakfi'nda saat 10.00'da düzenlenen bir töreni müteakip, Fâtih Camii'nde kliman öğle namazının ardından Kozlu'daki aile mezarlığında defnedilmiştir. Evli ve dört erkek çocuk babasıydı, iki kez evlenmiştir. Kendisi gibi bir tarihç¡ olan ilk eşi Mine Erol Hanım'daıı (şimdi emekli, Prof.Dı-.) Selçuk adil bil-, ikinci eşi, ev İlanımı Cemile Nilay Sümer Hanmi'dan ((doğ. 1936)'da, Ali Kutlu (doğ. 197001111. 1995), Cevat Mutlu (doğ. 1970), ve Zeki Gültekin (doğ. 1971) adlarında üç oğlu olmuştur, iki de kardeş¡ vardır. Bunlardan Prof. Dr. Cengiz Sümer, irekim olup, halen
ABD'de üniversitede öğretim üyeliği yapmaktadır. Kızkardeşi Güner Hanım ise, değerli tarihçilerimizden Prof. Dr. Refet Yınanç'la evli olup, ev hanımıdır.
Prof. Sümer, 1964'te İran, 1959-60, 1966-67, 1970, 1973, 1977-78'de İngiltere, 1968, 1970'te Fransa, 1969-70, 1974-75'te Almanya ve 1979'da ABD'de alanı ile ilgili çeşitli bilimsel inceleme ve araştırmalarda bulunmuş, 12-21 Mayıs 1968'de, Nato'nun daveti üzerine, bu kuruluşun düzenlediği dokuz günlük Avrupa gezisi ile İlmî ve kültürel konferanslarına, 4 Nisan-30 Haziran 1979'da ABD'nin daveti üzerine de, bu ülkenin St. Louis kentinde "Historical Chıb"un Türkiye kültür tarihine dair düzenlediği konferanslara katılmıştır.
Fakültesi DTCF'de, Oğuzlar, Türkiye Selçukluları ve Beylikleri, Akkoyunlular, Karakoyunhılar; Fakültesi dışında, Erzurum Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü'nde (1974-75), MEB'ına bağlı İstanbul Yüksek Öğretmen Okulu ile Adapazarı Türk Musikîsi Devlet Konservatuarında (1975-76), İstanbul Mimar Sinan Üniversitesi'nde Türk Kültür ve Medeniyetleri Tarihi, İnkılâp Tarihi; A١Tiıpa üniversitelerinde (1970 Londra Üniversitesi, Asya ve Afrika Araştırmaları Okulu, 1974 Frankfurt Üniversitesi Goethe Enstitüsü) konuk profesör sıfauyla, Türk-İslam Tarihi ve Medeniyeti, Türk Dili vb gibi dersler okutmuş, ayrıca bazı A١٦٠upa (1970 İngiltere), Ortadoğu (1968, İran ve Pakistan) ve Asya (1994 Türkmenistan) ülke ve şehirlerinde konuşmalar yapmış, konferanslar vermiştir. Derin bilgisi ve ciddî çalışmalarıyla dışarıda da dikkatleri çekmiş büyük ilgi ve itibar görmüş olan Prof. Sümer, bu münasebetle 1971'de, ABD California Berkley Üniversitesi'nden, Türkoloji Bölümü Başkanı olması için cazip bir öneri almış, fakat uzun süre vatanından ve milletinden ayrı yaşayamayacağı gerekçesiyle bunu kabul etmemiştir. Öte yandan, ölümünden bir süre önce, ömrünü adadığı Türkmen (Oğuz)lerin tarih ve kültürünün ortaya çıkartılması hususunda yaptığı çalışmalar dolayısıyla, 1993'de Türkmenistan İlimler Akademisi üyeliğine seçilmiş, ertesi yıl da, bir madalya ile onurlandırılarak, bu ülkenin vatandaşlığına kabul edilmişü. Bu ise, şüphesiz onun için, hayatının en anlamlı ve en büyük mane١’i mükafatı olmuştur.
Prof. Sümer, birçok tanınmış yerli-yabancı kurum ve kuruluşun aslî üyeliklerine seçilmiş, çeşitli İdarî, bilimsel-akademik görevlerde bulunmuştur. Başlıcaları şunlardır: AÜ DTCF'de: Yönetim Kurulu (1961) ile Tarih Enstitüsü üyelikleri, Ortaçağ Tarihi Kürsüsü Başkanlığı (1974-81)., AÜ
İlahiyat Fakültesi Türk ve Islam Sanatlar, Enstitüsü üyeliği., I966'da kurulan Selçuklu Tarih ve Medeniyeti Enstitüsünde: kurucu asli üyeliği, genel muhasipliği, Orta Anadolu Araştırma Merkezi Başkanlığı, Enstitü yayın orgam Selçuklu Araştırmaları Dergisi'nin sorumlu yazı İşleri müdürlüğü., 12 Eylül 1981'den sonra yeniden yapılan Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kummu'na bağlı Türk Tarih Kurumu'nda: asli üyelik (Yüksek Kurulca seçilmesi: 1983), Ortaçağ Tarilri Bilim ve Uygulama Kolit üyeliği. Genel Türk Tarihi Bilim ve Uygulama Kolu Başkanlığı., Konya su Selçuklu Araştırmaları Merkezi Danışma Kurulu üyeliği., Kültür Müsteşarlığı ve Bakanlığı'ııda: 1000 Temel Eser Danışma Kurulu ile mezkur bakanlığın yayın orgam Milli Kültür Dergisi'nin yazı kurulu üyelikleri.. Society for The Promotion of Byzantine Studies, Comité International d'Etudes Pré-Ottomanes et Ottomanes (Seçilmesi: 1972), Türkmen (istan) ilimler Akademisi (seçilmesi 1993) üyelikleri.
İçeride olduğu gibi, dışarıda da çoğu tebliğle olmak üzere, kongre, sempozyum vb gibi pek çok uluslararası bilimsel toplantıya katılmış, Türkiye ile Türk tarihçiliğini başarı ile temsil etmiştir. Başlcalan kronolojik sırasıyla şunlardır: II. Milletlerarası Türk Sanat! Kongresi (26-29 Eylül 1963, Venedik/italya), XII. Tarilri ilimler Kongresi (29 Ağustos 2 Eylül 1965, Viyana/Avusturya), XIII. Uluslararası Bizans Tetkikleri Kongresi (510 Eylül 1996, Oxford/ingiltere), III. Milletlerarası Türk Sanat! Kongresi (24-29 Temmuz 1967, Cambridge/ingiltere), XXVII. Milletlerarası Müsteşarlıklar Kongresi (Ağustos 1967, Michigan-Ann Arbor/ABD), V. Uluslararası Iran Sanat! ve Arkeolojisi Kongresi (10-18 Nisan 1968, Tahran/iran), I. Uluslararası Venedik Tai’ilr ve Medeniyeti Kongresi (1-5 Haziran 1968, Venedik/italya), IV. Milletlerarası Türk Sanat! Kongresi (1015 Eylül 1971, Aix-En-Provence/Fransa), Uluslararası Orta Asya Medeniyetleri Kongi’esi (26 Eylül-5 Ekim 1972, Aşkabad/SSCB-Türkmenistan), VII. Uluslararası Arabistik ve İslâmî ilimler Kongresi (15-22 Ağustos 1974, Gottingen/Batı Almanya), OsmanlI oncesi ve OsmanlI Araştırmaları Uluslararası Komitesi II. Uluslararası Sempozyumu (2426 Eylül 1974, Napoli/italya), V. Milletlerarası Türk Sanat! Kongresi (21-27 Eylül 1975, Budapeşte/Macaristan), islamic Council of Europe'un islam Alemi Festivali Münasebetiyle düzenlediği Uluslararası Kongre (1976, Londra/ingiltere), OsmanlI öncesi ve OsmanlI Araşurmalan Uluslararası Komitesi III. Uluslararası Sempozyumu (5-10 Eylül 1976, Hamburg/Batı Almanya), Pakistan'ın kurucusu M .A. Cinnalr'm 100. Doğum yılı dolayısıyla Kaid-İ Azam üniversitesinin düzenlediği Uluslaraiasi
Kongre (!25-(ş Arahk 1976, Islamabad/Pakista»), Osmanl, Oncesi ve Osmanl, A.Uluslararası Komitesi IV.Uluslar Sempozynmn (1978, Saraybosna/Yugoslavya), VI. Milletle,arası Türk Sanat Kongresi (3-7 Eylül 1979, Münilı/Batı Almanya), II. Milletlerarası Türkiye'nin Sosyal ve Ekonomik Tatilli Kongresi (1-5 Temmuz 1980, Strasbotırg/Ftansa), OsmanlI Öncesi ve OsmanlI Ar. Uluslararası Komitesi V. Uluslararası Sempozyumu (30 IIaziran-4 Temmuz 1981. Madrit/ispanya). XXIX. Milletlerarası Miisteşnklar Kongresi (1622 Temmuz 1973, Paris/Fransa).
İngilizce, Fransızca, Arapça ve Farsça bilen Prof. Sümer'in, bizim tespit!erimize gore, tez, kitap, makale, tebliğ, ansiklopedi maddesi, tenkidli metin neşri, çeviri, tenkid. konuşma vb. gibi nevinden 350'nin üstünde basılmış ve basılmamış eseri ve yayını bulunmaktadır. Yaptığı çalışmalarla, verdiği orijinal eserlerle Türk Tarilı ve kültürüne "üstün" irizmetlerde ve büyük katkılarda bulunmuş olan merhum hocamızı, ebediyete intikalinin III. yıldönümü münasebetiyle, ralımet, saygı ve şükranlarımızla anıyoıaız.
II.
ESERLERİ
A-TEZLER
1947
- "Anadolu Türk Boy ve Oymakları (XVI. ve XVII. Asırlarda) ", İstanbul 1947 (68 sayfa), (Basılmamış Lisans Tezi. Bkz: İÜ Merkez Kütüphanesi, Nr. 1471., İÜ Ed. Fak. Tatili Seminei' Kitaplığı, Nr. 410).
1950
- "XVI. ve XVII. Yüzyıllarda AnadoluSuriye ١'e El-Cezire'de Oğuz Boylarına Mensup Teşekküller", Ankara 1950 (262 sayfa) (Basılmamış Doktora Tezi. Bkz: AÜ DTCF Tarih Enstitüsü, Nr. 90.. AÜ DTCF Kütüplıanesi, Nr. 69).
1967
- "Kara-Koyunlular (Başlangıçtan Cihân-Şalı'a Kadar) ", I. Cilt. Ankara 1967 (19842, 1992'٩, Türk Tarih Kurumu Yayını) (169 .sayfa) (Doçentlik Tezi).
1961
- "Oğuzlara Ait Destan¡ Mahiyette Eserler", AÜ DTCFD, XVII/34 (TemmuzEylül-Aralık, 1959), Ankara 1961, 359456 (Profesörlük Takdim Tezi).
BKİTAPLAR
1965
- "Turkish Architecture", Translated by. A.E. Uysal, Ankara 196٢> (S.K. Yetkin-T. Özgüç-H.Z. ÜlkenN. Çağatay-H. Karamağaralı ile birlikti•) (AÜ İla. Fak. Türk ١’e İslam Sanatları Tarihi Enstitüsü Yayını).
1967
— "Oğuzlar (Türkmenler). Tarihleri-Boy Teşkilatı-Destanları", Ankara 1967 (19722) (AÜ DTCF Yayını) (İlavelerle III. baskı: İstanbul 1980, Ana Yayınları; Genişletilmiş IV. baskısı: İstanbul 1992, TDA Vakfı Yayını). Eser sonundaki Oğuz Boyları Damgaları ile Haritalar çıkarılarak, Kiril harfleri ile Azerî Türkçesinde de yayınlanmıştır: (tır. Rainiz Esger, Önsöz. Prof. Kamil Veliyev), Bakü 1992, 432 sayfa (Azerbaycan Republikası Devlet Matbuat Komitesi)., 19924'den "Giriş" kısmının yayını: Yeni Türkiye (Dergisi), III/15 (Mayıs-Haziran 1997,Türk Dünyası Özel Sayısı), 251-260.
1976
- "Safevî Devletinin Kuruluşu ve Gelişmesinde Anadolu Türklerinin Rolü (Şah İsmail ile Halefleri ve Anadolu Türkleri)", Ankara 1976 (Selçuklu Tarih ve Medeniyeti Enstitüsü Yayını) (Ankara 19922, Türk Tarih Kurumu ١ayını).
1983
- "Türkler'de Atçılık ve Binicilik", c. I. İstanbul 1983 (TDA Vakfı Yayını)
1984
- "Eski Türkler'de Şehircilik", İstanbul 1984 (TDA Vakfı Yayını) (Ankara 1993-94 -, Türk Tarih Kurumu Yayını).
1985
- "Yabanin Pazarı. Selçuklular Devrinde Milletlerarası Büyük Bir Fuar", İstanbul 1985 (TDA Vakfı Yayını).
1989
- "Eshâbü'l-Kehf (Yedi Uyurlar)", İstanbul 1989 (TDA Vakfı Yayını).
1990
- "Selçuklular Devrinde Doğu Anadolu'da Türk Beylikleri", Ankara 1990 (19982) (Türk Tarih Kurumu Yayını).
1992
- "Çepniler. Anadolu'nun Bir Türk Yurdu Haline Gelmesinde önemli Rol Oynayan Oğuz Boyu", İstanbul 1992 (TDA Vakfı Yayını).
- "Tirebolu Talihi", İstanbul 1992 (Tirebolu Kültür ve Yardımlaşma Derneği Yayını).
1997
- "Türk Cumhuriyederini Meydana Getiren Eller ve Türk Destanları", İstanbul 1997 (Ders Kitapları Anonim Şirketi Yayını).
Bastlmamı, Kitaplar:
- "Tarihte Türk Adlan (Türk Kültür Tarihi ile ilgili Mühim Notlar ile)". (TDA Vakfi tarafından yayınlanacaktır).
- “İslâm Devletleri (Tarihçeleri, Kronoloji ve Soykütüğü Cetvelleri)".
- "Koroğlu'nıın Tarihi Şahsiyeti”.
- "MenemenciOğullan Tarihi".
c MAKALELER
1944
- "Halk Türküleri", Folklor Postası, 1/1 (Ekim 1944), 12.
- '”Kîrük ve Türkmen Güzelleri'', FP, 1/2 (Kasım 1944), 12,19.
- "Yürük Kızı Türküsü" FP, 1/3 (Aralık 1944), 13.
1945
- "Bazı Kelime ve Yer Adlan Hakkında Düşünceler", FP, I/H (AgustosEylülEkim 1945), 1415.
1946
- "Bazı Kelime ve Yer Adlan Hakkında Düşünceler" FP, 11/13 (Şubat 1946), 15-16.
- "Bazı Kelime ve Yer Adlan Hakkında Düşünceler", FP, 11/14 Mart 1946),
1948
- "Osmanl, Devrinde Anadolu'da Kaydar (Les Kay, en Anatolie Sous TEmpire Ottoman)", Belleten, XII/47 (1948), 575814, 614-615 (Sommaire).
1949
- "Boz-Ulus Hakkmda" AÜ DTCFD, VII/1 (Mart 1949), 2960.
- "Osmanl, Devrinde Anadolu'da Oğuz Boylan", AÛ DTCFD, VII/2 (Haziran 1949), 321-385.
1951
- "Y,va Oğuz Boyuna Dair'', TM, c. IX (1946-1951), 151-166.
- "Hunlarve Attila”, RTM, 11/19 (1951), 809.
- "Oğuz Destan,'', RTM, 11/20 (1951). 889.
- "Cengiz Han", RTM, 11/23 (1951), 1065.
- "Cengiz Han'', RTM, 11/24 (1951), 1128.
1952
-"Büyük Tftrk Kahraman, Celaleddin Harezmşah", RTM, 111/25 (1952). 1193.
- "Selçuk imparatorluğu’,um Kuruluş,, ve Tuğrul Bey", RTM, 111/26 (1952), 1257.
- "Kanini Süleyman',,! Taliltsiz Oğlu Şehzade Bayezit ve Aokl, Sergüzeşti", RTM, 111/27 (1952), 1321-1325.
- "X. Asırda Dedelerimiz Oğ,ız Türklerinin Hayan", RTM, 111/27 (1952), 1339-1342.
- "Krallara Taç Giydiren Osmanl, Veziriazam,", RTM, 111/28 (1952), 13851387.
- "Osmanl, Tarihinde Celalilik", RTM, 111/33 (1952), 1722-1726. (Türk Yurdu, Nr. 242, Ma,-, 1955, 695701).
- "Osmanl, Devrinde Anadolu'da Yaşayan Baz, üçoklu Oğuz Boylarına Mensup Teşekküller”, İÜİFM, XI/I4 (1952), 437-508.
- "XVI. Asırda Anadolu, Suriye ve Irak'ta Yaşayan Türk Aşiretlerine Umümî Bir Bakış", İÜİFM, XI/l-4 (1952). 509-522.
"Dede Korkut Kitabına Dair Bazı Mülahazalar", Türk Folklor Araştırmaları, 11/30 (Ocak 1952), 470-483.
-"Bayatlar" İÜ Ed.Fak. Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, IV/4 (Mayıs 1952), 373-389.
1953
- "Dağlar Delisi Süleyman", RTM, IV/37 (Ocak 1953), 2001-2004.
- "Celâli İsyanlarının Sebebi ve Neticeleri", RTM, IV/38 (Şubat 1953), 20422044.
- "Osmanh Türklerinde Spor", RTM, IV/39 (Mart 1953), 2102-2107.
- "Kervanlar ve Kervansaraylar", RTM, IV/40 (Nisan 1953), 2165-2168.
- "Fâtih'in Şahsiyet ve Karakteri" ("F.S. "imzasıyla), RTM, IV/41 (Mayıs 1953), 2285-2288.
- "Fâtih'in Anadolu Birliğinin Gerçekleştirilmesindeki Mühim ve Büyük Rolü, RTM, IV/41 (Mayıs 1953), 2289-2291.
- "Fâtih'in Türk ve Dünya Tarihindeki Mevkii" ("Fazıl Sadi" imzasıyla), RTM, IV/41 (Mayıs 1953), 2292-2294.
- "Fâtih'in Kanunnamesi", RTM, IV/41 (Mayıs 1953), 2295-2298.
- "Fâtih'in ve Rum Patriği" ("F.S." imzasıyla), RTM, "IV/41 (Mayıs 1953), 2322-2324.
- "Fatih'in Vefat! Hadisesi", RTM, IV/41 (Mayıs 1953), 23262328.
- "Türkler'de Atçılık", RTM, IV/42 (Haziran 1953), 2404-2406.
- "OsmanlI İmparatorhığıı'nda Asil Türk Olmayan Sadrazamlar", RTM, IV/43 (Temmuz 1953), 2438-2440).
- "Eski Türkler'de Yağmur ve Kai' Yağdırma Adeti", RTM, IV/44 (Ağustos 1953), 2533-2535.
- "Doğeı-ler'e Dair", TM, c. X (1951-53), 1953, 139-158.
- " Atarlara Dair", 60. Doğum Yılı Münasebetiyle Fuad Köprülü Armağanı, İstanbul 1953, 453-478
- "Bozoklu Oğuz Boylaı-ma Dair", AÜ DTCFD, XI/! (Mart 1953), 65-103. -"Bayındır, Peçenek ve Yüreğirler", AÜ DTCFD, XI/2-4 (Hazhan-Arahk 1953), 317-344.
1954
-"Türk Adıyla Tarih Salmesine Çıkan Türklet", RTM, V/49 (Ocak 1954), 2830-2834.
- "Tarihte Büyük Roller Oynamış Türk Kavimler¡" RTM, V/5O (Subat 1954), 28842888.
- "Rodos'un Fethi", RTM, V/5O (Subat 1954), 2902-2905.
- "Fatih Türk Kimleri" RTM, V/51 (Mart 1954), 2981-2982.
- "İslâm Aleminde Türk Hâkimiyeti", RTM, ٧/52 (Nisan 1954), 30363039.
- "Osmanlılar'm Kat ni Menşeleri", RTM, V/53 (Mayıs 1954), 3077-3080.
- "Cengiz Han ve Moğollar Türk Müdür?", RTM, ٧/54 (Haziran 1954), 31423146
- "XV. Asırdan itibaren Anadolu'dan İran'a Vuku Bulan Göçler", TY, 1/234 (Temmuz 1954), 36-42.
- "Tül-k Çadırları", RTM, V/56 (Ağustos 1954), 3292-3293.
- "Orta Asya'nın Büyük Kâşifi Dr. Sven Hedin", RTM, V/57 (Eylül 1954), 33443347.
- "Eski Türk Kadınlan", TY, „1/236 (Eylül 1954), 191-194.
- "Türkler'de Bayrak ve Tuğ", RTM, V/58 (Ekim 1954), 3397-3399.
- "OsmanlI Devrinde Anadolu'da Derebeyleri", RTM, V/59 (Kasım 1954), 34853487.
- "Eski Türk Erkeklerinde Kıyafet ve Küpe Takma Âdetlerine Dair Notlar", TY, 1/238 (Kasım 1954), 367-369.
- "Orhun Abideleri", TY, 1/239 (Aralık 1954), 444449.
- "Tarilrte Kullanılmış Başlıca Takvimler", RTM, V/6O (Arahk 1954), 35413542,3551.
1955
- "OsmanlIlarda Kadın ve Aile Hayatı", RTM, VI/67 (Temmuz 1955), 39343936, 3939.
- "Osmanlı Sarayında Kadın" RTM, ٦٩/68 (Ağustos 1955), 4010-4012.
- "Endülüs Devleti’nin Kuruluşu, Yükselişi ١’e Yıkılışı, I", RTM, VI/71 (Kasım 1955), 4186-4191.
- "Endülüs Devleti’nin Kuruluşu, Yükselişi ve Yıkılışı, İL", RTM, VL/72 (Aralık 1955), 4242-4246.
Belleten c. LXlI, 60
1956
- "OsmanlI Padişahlarının Mizaç ve Karakterleri", RTM, VII/80 (Ağustos 1956), 482485.
1958
- "X. Yüzyılda Oğuzlar", AÜDTCFD, XVI/34 (EylülArahk 1958), 131-162.
1959
- "Doğu ve Güneydoğu Anadolu'nun Tariliimizdeki Yeri", TY, 1/2 (272) (Nisan 1959), 13-14 (üniversite ve Köy Dergisi, 11/7, Ekim 1967,28-29).
- "Türkiye Türklerinin A talan Oğuzlar", TY, 1/3 (273) (Mayıs 1959), 22-24.
- "XV. Yüzyılda Türk Aleminde Milli şuurun Canlanması", TY, 1/4 (274) (Haziran 1959), 1315.
- "Irak Turkleri'nin Tarihine Kısa Bir Bakış", TY, 1/5 (275) (Temmuz 1959), 9-11 (TK, XV/180, Ekim 1977, 44-50, 758-764).
- "Selçuklular ve Alp Arslan", TY, 1/6 (276) (Ağustos 1959). 22-24.
1960
- "Anadolu'ya Yalnız Göçebe Türkler mi Geldi?", Belleten, XXIV/96 (Ekim 1960). 567-594.
1962
- "Eski Türk Devletlerinde Para", Son Cağ Dergisi, Sayı: 12 (Haziran 1962), 25-27.
- "Türkiye Kültür Tariliine Umümî Bir Bakış", AÜ DTCFD, XX/3-4 (Temmuz-Arahk 1962), 213244.
1964
- "Çukurova Tai'ilıiııe Dair Araştırmalar (Fetihten XVI. Yi'ızyılın ikinci Yarışına Kadar)", AÜDTCFTAD, 1/1 (1963), 1964,1-108.
1970
- "Anadolu'da Moğollar", SAD, I (1969), 1970,1-147.
1971
- "Saltuklular", SAD, III (1971), 391432.
- "Ozel Sayımızdaki Makalelere Dair", SAD, III (1971, Malazgirt Zaferi özel Sayısı, 900. Yİ1),IX-XI.
1972
- "Osmanlılar'ın Mensup Bulunduğu Boy. Kayılar", TK, X/118 (Ağustos 1972), (128-129), 1048-1049.
- "İran'da Yaşayan Türk Oymakları. Kaşkaylar", TK, X/120 (Ekim 1972), (1417), 1238-1241.
- "İran'da Yaşayan Türk Oymakları. Kara-Gözlüler", TK, XI/122 (Aralık 1972), (38-39), 102-103.
1974
- "Bozok Tarihine Dair Araştırmalar, I." AÜ DTCF Cumhuriyetin 50. Yıldönümünü Anma Kitabı, Ankara 1974, 309-381.
1975
- "Oğuz Adının Menşei", TK. XIV/158 (Aralık 1975), (16), 80.
- "Belgelerle Köroğlu'nun Tarihî Kişiliği", Milliyet Sanat Dergisi, sayı: 163 (19 Aralık 1975).
1976
-"Irak Türklüğü'nün Kaderi Üzerinde Oynanan Oyunlar", TK, XV/169 (Kasım 1976), 23-26.
1977
- ""XIV. Yüzyılda Türkiye", Yüzyıllar Boyunca Türk Sanatı (14. Yüzyıl) (Haz. O. Arslanapa), 1977, 5-15.
1978
- "Dulkadirlilere Ait Mimarî Eserler", Kubbealtı Akademi Mecmuası, VII/2 (Nisan 1978), 12-16.
1981
- "Kaçarlar De١Tİnde Türk Oymakları", SAD, V-VI (Ankara 1981).
1983
- "XI. Yüzyıldaki Türk Âleminden Müşahadeler", Kubbealtı Akademi Mecmuası, XII/I (1983), 19-26.
- "Türkler'de Atçılık ١e Binicilik", TDA, sayı: 24 (Haziran 1983), 1-120.
1984
- "Türk-İslâm Devletlerinde Türk Kültürü", TE, sayı: 123 (Ocak 1984), 62-63.
- "Anadolu'nun Bir Türk Yurdu Haline Gelinesi", TE, sayı: 130 (Ağustos 1984), 12-14.
- "Ramazan-oğullarına Dair Bazı Yeni Bilgiler", TDA, Sayı: 33 (Aralık 1984), 1-10.
- "Eski Türkler'de İsim Koyma Geleneklerinden: Atsız", Milli Kültür, sayı: 47 (Aralık 1984), 4-5. (Türk Edebiyat ve Folklorunda Yeni Görüşler, c. I, Ankara 1985,23-27),
- "Türk-İslâm Tarihinde İşçi-İşveren İlişkileri (ve Konunun Yorumu), Endüstriyel İlişkiler Yıllığı, İstanbul 1984, 17-31.
- "Eski Türkler'de Şehircilik", TDA, (1984).
1985
- "Yabanin Pazarı. Selçuklular Deııinde Anadolu’da Kurulan Milletlerarası Bir Fuar (Yabanin Pazarı an International Foir in Anatolia During The Seljuk Period)", TDA, sayı: 37 (Ağustos 1985), 1-99.
- "Eski Türk Devletlerinde Ağa Unvanı", TDA, sayı: 38 (Ekim 1985), 58-66 (İngilizce özetle).
- "Arslan Beygu", TDA, sa١٦: 39 (Aralık 1985), 1-9.
- "Türk Tarihinde Atçılık ve Binicilik", Lâle Dergisi, sayı: 3 (Aralık 1985), 22 27.
191
- "Akkoyunlular", TDA, sayı: 40 (Şubat 1986), 1-38.
- "Özengiler (Stimıps)”, Antika Dergisi, sayı: 13 (Nisan 1986), 38-46.
- "Afşarlar. İran'da Hüküm Sürmüş Bir Türk Hanedanı", TDA, sayı: 41 (Mayıs 1986), 125-133 (İngilizce özetle).
- "Ahlat Şehri ve Alılatşahlar", Belleten, L/197 (Ağustos 1986), 447-494.
- "Arslan el-Besâsirî. XI. Yüzyılda Abbasîler Devrinde Bir Türk Kumandanı", TDA, sayı: 42 (1986), 101-114.
- "Selçuklular Devrinde Türk Beyleri, I. Uvak-oğhı Atsız", TDA, sayı: 43 (Ağustos 1986), 133-134.
- "Selçuklular Devriude Türk Beyleri, II. Hariznah Atsız", TDA, sayı: 44 (Ekim 1986), 1-7.
- "Arslau Hatun", TDA, sayı: 44 (Ekim 1986), 8-1:4.
1987
- "Koroğlu", TOTO, 1/2 (Şubat 1987), 2-7.
- "Koroğltt, Kiziıoğhı Mustafa ve Demircioğlu ile ilgili Vesikalar", TDA, suyt: 47 (1987), 9-46.
- ''X. Yüzyıl İslâm Kaynaklarından Haberler", TOTO, 1/5 (Mayıs 1987), 7-8.
- "Oğuzlar'', TOTO, 1/3 (Mart 1987). 30-34.
-"Oğuzlar", TOTO, 1/4 (Nisan 1987), 4-7.
- "Oğuzlar", TOTO, 1/5 (Mayıs 1987)., 41-44.
- "Oğıızlaı-", TOTO, 1/6 (Haziran 1987), 59.
- "Oğuzlar", TOTO. 1/7 (Temmuz 1987), 1317.
- "Oğuzlar, TOTO. 1/8 (Ağustos 1987), 21-23.
- "Abbasiler Tarihinde Otta Asya'11 Bir Prens. Afşin", Belleten, LI/200 (Ağustos 1987), 651666.
- "Oğuzlar", TOTO, 1/9 (Eyliil 1987), 22-27.
- "Oğuzlar", TOTO, 1/10 (Ekim 1987), 26.
-"Oğuzlar", TOTO. 1/11 (Kasim 1987), 2-7.
- "X. Yiizyil İslâm Kaynaklarından Haberler", TOTO, 1/12 (Arahk 1987), 24.
- "Ağa Muhammed Çalı. Kaçar Devleti'nin Kurucusu", TDA, sayı: 47 (1987), 9-22.
- "Selçuklular Devrinde Türk Beyleri", TDA, sayı: 49 (1987), 11-16.
- "Gazneliler Devrinde Büyük Bir Türk Beyi”, TDA, sayı: 50 (1987). 109-115.
1988
- "Abbasiler Devrinde Büyük Bir Türk. Tolunoğulları Devletinin Kui'ucusu Alimed", TDA, sayı: 52 (Şubat 1988), 9-18.
- "Az Tanınmış Bir Türk Hükümdarı. Uzun Hasan Bey". TOTO, sayı: 19 (Temmuz 1988), 14-20.
- "AkılhCesur-FaalFaziletli En Büyük Türk Denizcisi. Barbaros Hayrettin Paşa", TOTO, sayı: 21 (Eylül 1988), 37.
- "Ceridler. Bir Türk Oymağının Tarilıi", TDTD, sayı: 24 (Aralık 1988), 3-9.
- "Selçuklular Devrinde Türkiye'de Madenler", MÜ Fen-Ed.Fak. Türklük Araştırmalar¡ Dergisi, sayı: 4 (1988), 159-164 (Türkiye iktisat¡, sayı: 7, 1990,
.١ذ٦إ٦
1989
- "Bilge Kağan, çok az Bilinen Büyük Bir Türk Hükümdarı, I." TDTD, 111/25 (Ocak 1989).
- "Bilge Kağan, II.", TDTD, 111/26 (Şubat 1989).
- "Bilge Kağan, III.", TDTD, 111/27 (Mart 1989), 22-28.
- "ilhanlı Hükümdarlarından Abaka, Argun Hanlar ve Ahmed-i Celayir", Belleten, LIII/206 (Nisan 1989), 175197.
- "Bilge Kağan, IV.", TDTD, 111/28 (Nisan 1989), 3542.
- ''Bilge Kağan, V.", TDTD, 111/29 (Mayıs 1989), 49.
- "Bilge Kağan, VI.", TDTD, 111/30 (Haziran 1989), 4-10.
- "Eski Türkler'de Musiki ve Oyun", TDTD, 111/30 (Haziran 1989), 11-21.
- "Türkmen Kadınlan Hakkında Notlar", TDTD, 111/31 (Temmuz 1989), 413.
- "Orhun Âbideleri Kalmamanı Gi'ıltekiıı, I.", TDTD, 111/31 (Temmuz 1989), 32-33.
- "Gültekin, II.", TDTD, 111/32 (Ağustos 1989), 412.
- "Gültekin, III.'', TDTD, 111/33 (Eylül 1989), 4-10.
- "Selçuklular Devrinde Türk Beyleri". TDA, sayı: 51 (1989), 4352.
- 'Türkiye'nin Doğuşu", TDA, sayı: 60 (1989), 1-10.
- "Ağaç-Ei’iler ve Akça-kyunlular", TDA, sayı: 60 (1989), 3639.
- "Selçuklular De'Tİııde Türk Beyleri", TDA, sayı: 61 (1989), 9-25.
- "Avalar", TDA, sayı: 62(1989), 119-139.
1990
- "Apa Hakkında", TDA, sayı: 65 (Nisan 1990, Prof. Di'. B. ögel'e Armağan),
- "Türklerin islamiyete Giimeleri", TDTD, IV/42 (Haziran 1990), 5-9.
- "XIII. Yüzyılın En Büyük Ahilerinden AİIİ Alımed Çalı", TOTO, IV/43 (Temmuz 1990), 3-6.
- "Tarihimizde Bilinmeyen Şahsiyetlerden Ali¡ Alınıed-Alıiçuk, AİKİal Beğ ve Aba", TOTO, IV/44 (Ağustos 1990), 11-16.
- "Doğu Anadolu'da Moğol ve Tiirkmen Delillerine Ait Bazı Tarilıi Yapılar Hakkında Düşünceler (Remarks on Some Mongol and Turkmen Buildings in Eastern Anatolia)", Belleten, LIV/210 (Ağustos 1990), 631648.
- ''Arslan çah'', TOTO, IV/45 (Eylül 1990), 3-7.
- ''Gök-Tüt-kler'de Adlar", TDA, sayı: 68 (Ekim 1990), 9-17.
- "Memlükler ve Türk Tarilıi", TOTO, IV/48 (Arahk 1990), 36.
- "Ratnazanoğlu Malımııd Bey", TDA, sayı: 63 (1990), 149-153.
1991
- "Eyyübî Hükümdarı El-Melikü'1-Âflil ve Komşuları", TDA, sayı: 72 (çubat 1991), 11-24 (İngilizce özetle).
- "Osman Gazi'ııin Silalı Arkadaşlarından Milial Gazi", TOTO, V/5O (çubat 1991). 38.
- "OsmanlI Devletinin Kuruluşu ile ilgili Bazı Meseleler üzerinde Araştırmalar". TOTO, V/51 (Mart 1991), 39.
- "Selçuklular Delillide Türk Beyleri, VI. Allak, Alpkıış", TDA, sayı: 71 (Nisap 1991),916.
- "Yiınııs Emre Devrinde Türkiye'nin Sosyal Durumu", TOTO, V/52 (Nisan 1991), 38.
- "Gagavuzlar'm Asil", TOTO, v/52 (Nisan 1991), 9-12.
-"Gagavuzlar'm Asli", TOTO, V/53 (Mayıs 1991).
-"Fâtih Sultan Mehmed'in Son Seferi", TOTO, v/53 (Mayıs 1991), 31-39 (Bu yazı "Fatih'in Son Seferi Hangi Devlete Karşı idi?" adıyla "Ekrem Hakki Ayverdi Hat ra Kitabi "nda da yayınlanmıştır: İstanbul 1995, 369-372).
- "Çepııiler, I.", TOTO, V/55 (Temmuz 1991), 311.
- "Çepııiler, II.", TOTO, V/56 (Ağustos 1991), 310.
- "Selçuklular Devrinde Türk Beyleri, VII.", TDA, sayı: 73 (Ağustos 1991), 19 (İngilizce ozetle).
- "Çepııiler, III.'', TOTO, V/57 (Eylül 1991), 5-18.
- "Çepniler, IV.", TOTO. V/58 (Ekim 1991), 4-25.
- "Çepııiler. V.", TOTO, V/59 (Kasim 1991), 4-28.
- ''Çepniler, VI.'', TOTO, V/6O (Aralik 1991), 417.
1992
- "Tiirkler'de Tarili Boyunca Aşık", TOA, sayi: 76 (çubat 1992), 4149.
- "Türk Destanlai-!, I.", TOTO, Vl/61 (Ocak 1992).
- "Tiirk Destanlai-!, II.", TOTO, V/62 (Şubat 1992).
- "Tiirk Destanları, III.'', TOTO, VI/63 (Mart 1992).
- "Tiirk Destanları, IV. Ergenekon Destanı", TOTO, VI/64 (Nisan 1992), 723.
- "Tül-k Destanları, V.", TOTO, VI/65 (Mayis 1992), 515.
- "Tiirk Destanları, VI.", TOTO, Vl/66 (Haziran 1992), 410.
- "Türk Destanları, VII. Dede Korkut Destanları", TOTO, VI/67 (Temmuz 1992). 5-14.
- "Türk Destanları, VII. Dede Korkut Destanları, II.", TOTO, VI/68 (Ağustos 1992), 5-16.
- "Türk Destanları, VII. Dede Korkut Destanları, III.". TOTO, VI/69 (Eylül 1992), 411.
- "Tüı-k Destanları, VIII. Koroğlıı Destanı", TOTO, VI/70 (Ekim 1992), 413.
- "Tiirk Kültürüne Genel Bir Bakış, I.", TOTO, VI/71 (Kim 1992), 4-10.
- "Türk Kültürüne Genel Bil, Bakış, II.", TOTO, VI/72 (Aralık 1992), 49.
1993
- "Tiirk Kültüı-üne Genel Bir Bakış, III.'', TOTO, V1I/73 (Ocak 1993), 410.
- "Türk Kültürüne Genel Bir Bakış, IV.", TOTO, VII/74 (Şubat 1993), 413.
- "Türk Kültüı-i'me Genel BilBakış, V.", TOTO, VII/75 (Mart 1993). 6-13.
- "OsmanlIlar ١'e Türklük", TOTO, VII/75 (Mart 1993), 14-30.
- "Türk Kültürüne Genel Bir Bakış, VI.", TOTO, VII/76 (Nisan 1993), 1016.
- "Tiirk Kültürüne Genel Bir Bakış, VII.", TOTO, VII/77 (Mayıs 1993), 5-16. -"Türkiye Türklerinin Ataları Olan Oğuzlar (Tiirkmenler)m Yüz Şekli", TOTO, V1I/78 (Haziı-aıı 1993), 1317.
- "XII. Yüzyılın Ortalarında Bağdad’da Yapılan Bir Şenlik", TDA, sayı: 84 (Haziran 1993), 2-5.
- "Orta Asya Tarihi Hakkında Araştırmalar, I. Barçınhğ Kent. Şeyhim Boylarında Bir Türk Prensesinin Adını Taşıyan Şehir", TDTD, VII/79 (Temmuz 1993), 5-9.
- "At Çekenler", TDTD, VII/80 (Ağustos 1993), 5-12.
- "El-Hades (Göynük) Şehri", TDTD, VII/81 (Eylül 1993), 4-8.
- "Tahtacılar", TDTD, ١٢II/82 (Ekim 1993), 8-12.
- "Tarihte Türkmen Asılh Hanedanlar", TDTD, VII/83 (Kasım 1993), 7-16.
- "Türkmenistan Türkiye Türklerinin Orta Asya'daki En Yakın Kardeşidir", Ortadoğu Gazetesi, XXIX/8845 (19 Aralık 1993), 4-5.
- "Türkmenistan", TDTD, VII/83 (Aralık 1993), 7-14.
1994
- "Yorükler", TDTD, VIII/85 (Ocak 1994), 7-15.
- "Türkmenler", TDTD, VIII/86 (Şubat 1994), 8-13.
- "Eski Türk Elleri, I. Karluklar", TDTD, V1II/87 (Mart 1994).
- "Eski Türk Elleri. Karluklar II.", TDTD, VHI/88 (Nisan 1994), 10-14.
- "Eski Türk Elleri. Karluklar, III.", TDTD, VIII/89 (Mayıs 1994), 17-22.
- "Eski Türklerin Millî Yemeği. Tutmaç", TDTD, VIII/90 (Haziran 1994), 1115.
- "Türk Cumhuriyetleri Hangi Ellerden Geliyor?", TDTD, VIII/90 (Haziran 1994), 16-22.
- "Eski Türk Elleri, II. Kimekler", TDTD, VIII/91 (Temmuz 1994), 13-16.
-"Türkmenistan'da Tarihî Şehirler: Nesâ, I.", TDTD, VIII/91 (Temmuz 1994), 17-22.
- "Eski Türk Elleri. Kıpçaklar, I ", TDTD, VIII/92 (Ağustos 1994), 7-10.
- "Türkmenistan'da Tarihî Şehirler: Nesâ, II.", TDTD, ١٢III/92 (Ağustos 1994), 11-16.
- "Eski Türk Elleri. Kıpçaklar, II", TDTD. V1II/93 (Eylül 1994), 12-15.
- "Eski Türk Elleri. Katıklılar", TDTD, VIII/93 (Eylül 1994), 16-19.
- "Eski Türk Elleri, III.", TDTD, V1II/94 (Ekim 1994), 10-18.
- "Eski Türk Elleri. Kırgızlar", TDTD, VIII/96 (Aralık 1994), 6-13.
- "Selçuklular De١٦inde Ticaret", TDA, sayı: 83 (1994), 11-16.
1995
- "Eski Türk Elleri. Uygurlar", TOTO. IX/98 (Şnl,at 1995), 7.
- "Bozkır". TOTO, IX (1995).
- "Beyler Türk", TOTO. IX/ (Ekim 1995), 9-11.
ç-TEBLİĞLER
1956
- "Mlivel lili Hâfız-1 EbrıTnııı, Eserleri Hakkında", V'. Türk Tarili Kongresi (12-17 Nisan 1956, Ankara).
1957
- "Azerbaycan'ın Türkleşmesi Tai'ilii'ne ilmimi Bir Bakış", V. Türk Tarih Kongresi (12-17 Nisan 19.56. Ankara), Beleren, XXI/83 (Temmnz 1957), 429447.
1962
- Ağaç-eıîler", VI. Türk Talih Kongresi (20-26 Ekim 1961, Ankara), Belleten, XXVI/103 (Temmnz 1962), 521-528.. 17. Türk Tarih Kongresi Bildirileri, Ankara 1967, 171 (ozel).
1965
- "The Seljuk Turbelıs and The Tradition of Embalming", Arri del Secondo Concesso internazionale di Arte Turca (Venezia, 2629 Settembre 1963), Na oli 1965, 24.5-248.
1967
- "Tlie Tnrks in Eastern Asia Minor in '!'Ile Eleventb Centnry", Proceedings of The XIII. rii. international Congress of Byzantine Studies (Oxford, 5-10 September, 1996), London 1967, 439-441.
1968
- "Karamanoğullan-Venedik Müna.sebetleri", 1. Uluslararası Venedik Tarih te Aieden ieri Kongresi (1-5 Haziran 1968, Venedik).
1971
- "Erzurum'da Tepsi Minare (Saat Kulesi)'nin Banii Kimdir?", IV. Milletlerarası Türk Sanatı Kongresi (10-15 Eylül 1971, Aix-En-Provence).
- "Yunus Emre Çağında Türkiye'nin Siyasal, Sosyal ve Kültürel Tarihine Genel Bir Bakış", Uluslararası Yunus Emre Semineri (6-8 Eylül 1971) Bildirileri Ankara (?) 1971,248-258.
1972
- "Türk Seyyahı Mehmed Emin'e Göre 1877’de Türkmenistan ve Hive Hanlığı", Orta Asya Medeniyetleri Kongresi (26 Eylül-5 Ekim 1972, Aşkabad).
1973
-"Mevlânâ ve Oğullarının Türkmen Beyleri ile Münasebetleri", Mevlânâ'nın 700. Ölüm Yıldönümü Dolayısıyla Uluslararası Me١’lâna Semineri (15-17 Aralık 1973, Ankara) Bildirileri (Haz. M. Önder), Ankara, tarihsiz , 42-54.
1974
- "Safe١’î Devleti'ni Kuran Topluluğun Etnik ve Coğrafî Menşei", VII. Arabistik ve İslâmî İlimler Kongresi (15-22 Ağustos 1974, Göttingen).
- "Dede Korkut Destanlarındaki Bazı Kuşlar Hakkında", I. Uluslararası Türk Folklor Semineri (8-14 Ekim 1973, Ankara) Bildirileri, Ankara 1974, 155-158.
- "Selçuklu Devrine Ait Vakfiyelerin Mahiyeti ve Bunların Yayınlanması", Osmanlı Öncesi ve Osmanlı Araştırmaları Uluslararası Sempozyumu, (24-26 Eylül 1974, Napoli).
1975
- "Malazgirt Savaşına Katılan Türk Beğleri", Malazgirt Zaferinin 900. Yıldönümü Uluslararası Sempozyumu (21-25 Ağustos 1971, Erzurum), SAD, sayı: IV (1975), 197-207.
1976
"XIII. Yüzyılda Türkiye'nin İçtimâi Durumu", İslamic Council of Europe'un "İslâm Âlemi Festivali" Münasebetiyle Düzenlediği Kongre (1976, Londra).
- ""Kö,'oğlı,'n,m TariJiî Şahsiyeti Hakkında Bazı Vesikalar", Uluslararası Folklor ve Halk Edebiyat! Semineri Bildirileri,١^.onya ٦لاإر١ا ,<ç٦وا .
- "Selçuklular Devrinde Türkçe Unvanlar", II. AffWetferaras, Türkoloji Kongresi (4-9 Ekim 1976, İstanbul) Tebliğ özetleri, 33.
- "Dede Korkut Destanlarında Bazı Hayvanlara Dair", I. Uluslararası Tiirk Folkloi' Kongresi Bildirileri, c. II, Ankara 1976, 321-323.
1981
- "Ispanyol Elçisi R.G. Glavijo'nnn Tiirkiye ile ilgili Müşahedeleri", Osmanh Öncesi ve Osmanh Araştırmaları Uluslararası Komitesi Uluslararası Sempozyumu (30 Haziran4 Teinmnz 1981, Madrit).
1984
- "Anadoln'daki Türk Halıcılığına Dair En Eski Tarihi Kayıtlar", I. Milletlerarası Türk Hail Kongresi (7-14 Ekim 1984, İstanbul), TDA, sayı: 32 (Ekim 1984-Türk Halıları özel Sayısı), 44-54 (İngilizce ozetle) (İngilizce Çevirisi: "Early Historical References to Turkoman Carpet Weaving in Anatolia", Hall, J. and p. Weldon, Oriental Carpet and Textile Studies, I., New-York-London 1985, 36-40).
1985
- "Tire Igdislr in The Histot-y of Tire Saldjukide of Turkey", XXIX. Afifler erarasr Müsteşrikler Kongresi (1622 Temmuz 1973, Paris)., Türkçe çevirisi: "Selçuklu Tarihinde İğdişler (Tire Igdish in Seljukid History)", TDA, sayı: 35 (Nisan 1985), 9-23.
- "Kayi Boyu ve Karakeçililer", I. Osmanh Sempozyumu (Eylül 1984, Söğüt) Bildirileri, Eskişehir 1985, 2326 (TDTD, 111/34. Ekim 1989, 48).
1987
- "Maraş ve Maıaşlılaı Hakkında", Kahramanmaraş I. Kurtuluş Sempozyumu (1986, Kahramanmaraş) Bildiri eri, Ankara 1987, 39-41.
د
- "Kaçarlar Devrinde Türkçe Şahıs Adlan", rv. Milli Türkoloji Kongresi (1923 Ekim 1981, İstanbul)., TDTD, IV/38 (Şubat 1990), 4-9.
1991
- "Yavuz Selim Halifeliği Devr Aidi m,?" XITürk Tarilr Kongresi (5-9 Eylül 1990, Arrkara), TOTO, V/54 (Haziran 1991), 3-9-, Genişletilmiş olarak: Belleten, LVI/217 (Arahk 1992), 675701.
1993
- "Diyarbakır Şehri Yönetimi ve Yöresinde İnaloğıılları Beyliği", 1-11. Milli Selçuklu Kültür ve Medeniyeti Semineri (II: 1-2 Haziran 1992, Konya) Bildirileri, Konya 1993,111-118.
1994
- "XIX. Yüzyılda Çukurova'da İçtimâi Hayat", CIEPO (OsmanlI öncesi ve OsmanlI Ar aştırmaları Uluslararası Komitesi) VII. Sempozyumu (7-11 Eylül 1986, Peç.) Bildirilet-i, Ankara 1994, 231-235., TDA, sayı: 48 (1987), 912.
- "Türkmenistan Türkmenlerinin Mensup Bulundukları Oğuz Boyları", XII. Türk Tarih Kongresi (12-16 Eylül 1994, Ankara) Bildiri özetleri, Ankara 1994, 4344.
1995
-"Muazzam Muzaffereddin Gök Borü'', Kutlu Doğum Haftası Sempozyumu (8-14 Eylül 1992, Ankara), Kutlu Dogim.• 3. Hz. Muhammed ve Gençlik, Ankara 1995, 14.
DANSİKLOPEDİ MADDELERİ
DaTürk Ansiklopedisi
-"Boğa" VII, 168.
-"Boy" VII, 479.
-"Bozkır", VIII, 7-8.
-"Bozulus", VIII, 12-13.
-''Bozok''. VIII, 11.
- "Begdili". VI, 15.
- "Cavidaniyye", X, 37.
- "Cemel Vak'asi", X, 149-150.
- "Cihangir (Akkoyunlu)", X, 500.
- "Çan gir", XI, 387.
-"Çalı" XI, 399-400.
- "Çormagun", XII, 114-115.
- "Çökûrmûş", XII, 118-119.
Db-islta Ansiklopedisi
- "Kara-koyunlular’', VI, 292-305.
- "Kasim Paşa (Güzelce)", VI, 388-388.
- "Kayi", VI, 459462.
- "KizlArslan (Osman Muzaffar al-Din)", VI, 787-789.
-"Kimek", VI, 809-810.
- "Mengücukler", VII, 713-718.
- "Mes’ûd (Mas'ud b. Muhammed Tapar)", VIII, 135-141.
- "Oğuzlar (Oguz)", IX, 378-387.
-"Pehlivan (Nusreddin Ebû Cafer Muhammed Cihan Pehlivan)". IX, 545548.
- "Ramazan-ogullan", IX, 612-620.
- Tatar (Orta-şa٢k’ta Tatarlar)", XII/!, 5861.
-,Teke (VeyaTekke)",XII/!, 123124.
- Tekûder (Tekuder)", XII/!, 144145.
- "Tokuz (Dokuz) Oğuzlar", XII/!, 420427.
- 'Tğrul-Şah (Mugiseddin)", XII/2, 4144.
-"TurçutAlp", XII/2,119120.
- "Turgut-Eli", XII/2,120.
- "Turgutlular", XII/2,120-122.
Dc-Turkiye Diyanet Vakfi, islim Ansiklopedisi
-"Abaka", I, 8.
-"Abbas", 1,17.
- ’,Abbas (Selçuklular Devrinde Rey Valisi)", 1,17.
-"Abbas”, 1,1920.
- "Abbas b. Ahmed b. Tolun", I, 21.
- "Altdurrahman b. Togayiirûk", I, 176.
"Abi? Hatun", 1.311.
"Afşin”, 1.440441.
"Ağâcî. I. 447.
"Ağa", I, 451-452.
"Ağa Mulıammed Şah”, 1, 455456.
"Ağaçeriler", I, 460461.
”Altlat", II, 19-22.
"Ahlatşahlar", II, 24-28.
''Altmed Cclayir", II, 5354.
"Akkoyunlular", II. 270-274.
"Aksungur elAhmedîli". II, 296297.
"Aladdin Bey", II, 321.
"Argun”, 111.355-357.
"Arslan Argnn", III, 399.
"Arslanşah b. Tıığnıl", III, 404.
"Atsrz b. Mtıhammed" IV, 91-92.
”Avşar'.rv, 160-164.
"Avalar", IV, 164-166.
"Bayat”, V, 218-219.
"Baytndn•", V, 245-248.
"Bgdiiz”, VI, 483.
"Ça١٦,ld٠n-”, VIII, 235-236.
"Çepni", ١٦», 269-270.
"Dihkan". IX, 289290.
"Dodurga", IX, 486.
"Dokuz Oğuzlar'', IX. 500502.
"Döğer". IX, 514515.
DçThe Encyclopaedia of İslam (New Edition)
-"Bayat", I, 1117.
- "Bayındır", 1,1133.
- "Begdili", I, 1159.
- "Çepni", II, 920.
- "Döğer", II, 613-614.
- "Eymir", III, 724.
- "Kadjar", IV, 387.
- "Kara-Gözlü", IV, 577-578.
- "Kara-Koyunkı", IV, 584-588.
- "Karaman-oğulları (Karamanlılar) IV, 619-625. (trk.trc. M. Akif Erdoğru, TDA, sayı: 100, Şubat 1996, Prof. Dr. F. Sümer'e Armağan Sayısı, 67-81).
- "Kaşgay", IV, 705-706.
- "Kasım Pasha, güzelce", IV, 722.
EKAYNAK YAYINLARI VE ÇEVİRİLER
1954
- "Bernard Lewis, Avrupa ve Türkler-Osmanlı İmparatorluğu'nun Medeniyeti", (Çe١irenler: Mine-Faruk Sümer), TY, Nr. 238 (Kasım 1954), 370-376.
1962
- "Abû Bakr-i Tihrânî, Kitâb-ı Diyârbakriyyâ. Akkoyunlular Tarihi, I. Cüz. (Farsça Metin) (Yay. N. Lııgal-F.Sümer., Giriş ١'e Notlar: F. Sümer), Ankara 1962 (1993،^), (Türk Tarih Kurumu Yayını).
1964
- "Abû Bakı-i Tihrânî, Kitâb-ı Diyârbakriyyâ. Akkoyunlular Tarihi, II. Cüz. (Farsça Metin) (Yay. N. Lngal-F. Sümer., Giriş ve Notlar: F. Sümer), Ankara 1964 (1993^) (Türk Tarih Kurumu Yayını). (Eser, iki cildi bir arada ofset usulü ile İran'da da yayınlanmıştır. Bkz: Tahran 1977, "Zebân-ı Ferheng-i İran" Yayını).
1971
- "İslâm Kaynaklarına Göre Malazgirt Savaşı (Metinler ve Çevirileri)", (Prof. Dr. A. Seıim'le birlikte), Ankara 1971 (1989،ş) (Türk Tarih Knrnmtı Yayını).
1972
- "The Book of Dede Korkut. A Turkish Epic" (Translated by. F. SümerA.E. Uysal W.S. Walker), Austin and London 1972 (1992şş) (University of Texas Press).
F-NEKROLOJİ
1962
- "Ord. Prof. Mükrimin Halil Yınanç", Yeni İstanbul, 18 Ocak 1962.
1964
- "Prof. Necati Lngal", Belleten, XXVIII/110 (Nisan 1964), 305-309.
- "Hocamızın Hayatı ve Eserleri", Necati Lugal Armağını, Ankara 1968, XIIIXVI.
1990
- "Bahaeddin Hoca, TDA, sayı: 65 (Nisan 1990, Prof. Dr. B. Ögel'e Armağan Sayısı)" 15-18.
G-KONUŞMALAR
1979
- "Prof. Dr. Osman Turan", F. Köprülü, Z.V. Togan ve O. Turan'¡ Anma Toplantısı (3 Şubat 1979, Aydınlar Ocağı, İstanbul). (Bkz: T. Baykara, TK, XVII/197, Mart 1979, (61), 317).
1985
-"Tarihte İlk uluslararası Fuar (Yabanili Pazarı Üzerine Bir Konuşma), İstanbul Sanayi Odası Dergisi, XX/237 (Ocak 1985), 52-55.
1987
- "İslâm Tarihinde Denizcilik (El Milahatü'l-Bahriyetü fi Tarihi'l-İslâm/ Navigation in The History of İslam), İslam Konferansı Teşkilatı Üye Ülkeler Ulaştırma Bakanları I. Toplantısı, İstanbul 1987, 38-50 (D.B. Deniz Nakliyatı T.A.Ş. Yayını).
Belleten C. LXII. 61
ĞMÜLAKATLAR
1977
- "Mehmet Menteşeoğlu, "Fâtih Devri Mimarî ve Şehircilik Anlayışı" Hakkında E. H. Ayverdi ve F. Sümer'le Yapılan Bir Konuşma, TE, sayı: 43 (Mayıs 1977), 26-31.
1995
- "Gülay Göngül, "Oğuzlar'da Yaprak Dökümü (Prof. Dr. F. Sümer’la Yapılan Son Görüşme)", TE, XXIII/266 (Aralık 1995), 34-36.
HTENKİD-TASHİH VE İLAVELER
1957
- "Bertold Spuler, İran Moğollan. Siyaset, İdare ve Kültür, ¡!hanlılar Devri, 1220-1350", 1939'da Leipzig'te Basılmış Olan Nüshadan dilimize Çe١٦ren: Cemal Köprülü, Ankara 1957 (19872) (Türk Tarih Kurumu Yayını). "Düzeltmeler ve Ekler" (Kısmını Hazırlayan): F. Sümer, s. 535-572. Düzeltmeler ve Ekler: Eser, ancak basıldıktan sonra F. Sümer tarafından incelenmiştir. Bu inceleme sonucunda aşağıdaki cetvelleri yapmıştır:
- Tercümeye Ait Düzeltmeler" (s. 537-545): Burada çeviriye ait düzeltmeler yer almıştır.
- "IIKitapta Geçen Kişi, Yer, Eser Adları ve Deyimlerin Türkçe'deki Şekilleri Cedveli" (s. 547-550): Eserin Asıl Almanca metninde, yazarın kullandığı transkripsiyon sistemindeki kişi, yer ve eser adları ile deyimlerin pek çoğu çeviride de aynen korunmuştur. Bu hususun, özellikle meslekten olmayan okurların eserden layıkı ile yararlanmalarını güçleştireceği sebebiyle, bu cetvelde kişi, yer ve eser adları ile deyimlerin Türkçe şekilleri gösterilmiştir.
- "IIIEserdeki Bazı Bilgiler Hakkında” (s. 551-561): Bu cetvelde, özellikle Türkiye tarihi ile ilgili olarak, eserde verilen bazı bilgiler hakkındaki F. Sümer'in tenkidleri bulunmaktadır. Bu cetvele, ayrıca Türkiye'de çeşitli görevlerde bulunmuş olan Moğol askerî ricaline dair yine Sümer tarafından yapılmış bir liste eklenmiştir ("Türkiye'de Muhtelif Memuriyederde Bulunan Moğol Askerî Ricalinin Listesi" (s. 563-572).
KISALTMALAR
AU
Bkz.
DTCF
DTCFD
Ed. Fak.
FP
İFM ila. Fak.
İÜ
MÜ Fen. Ed. Fak.
Nr.
RTM
SAD
TAD
TDA
TDTD
TDA Vakfı
TE
TK
TM
trk.trc.
TY
Haz,
Tan.
Ankara Unh'ersitesi
Bakınız
cilt
Dil ١’e Tarih-Coğrafya Fakültesi
Dil ١'e Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi
Edebiyat Fakültesi
Folklor Postası (İstanbul)
İktisat Fakültesi Mecmuası
İlahiyat Fakültesi
İstanbul Ünh'ersitesi
Marmara Unh'ersitesi Fen-Edebiyat Fakültesi (İstanbul)
Numata
Resimli Tai'iİ! Mecmuası (İstanbul)
Selçuklu Araştırmaları Dergisi (Ankara)
Tarih Araştırmaları Dergisi
Türk Dünyâsı Araştırmaları (Dergisi) (İstanbul)
Türk Dünyâsı Tarilr Dergisi (İstanbul)
Türk Dünyâsı Araştırmaları Vakfı (İstanbul)
Türk Edebiyat! (Dergisi) (İstanbul)
Türk Kültürü (Dergisi) (Ankara)
Türkiyat Mecmuası (İstanbul)
Türkçe Tercüme
Türk Yurdu (Dergisi)
Hazırlayan (lar)
Tannan
BİBLİYOGRAFYA
ABDULKADİROĞLU, ABDULKERİM-KURNAZ, CEMAL (Haz.), "Türk Kültürü (Dergisi) Bibliyografyası (Yıl I-XXVI, Sayı 1-300 Kasım 1962-Nisan 1988)", Ankara 1989, s. 11, 133, 187-188.
AKPINAR, TURGUT, "Bir Tarihçinin Ardından. Faruk Sümer'in Sessiz Ölümü", Tarih ve Toplum (Aylık Ansiklopedik Dergi), XXIV/144 (Aralık 1995), s. 42-44 (382-384).
AKYOLOĞLU, İSMAİL HAKKI, "Türkmenlerin Işığı Prof. Dr. Faruk Sümer", Türk Dünyası Araştırmaları (Dergisi), sayı: 100 (Şubat 1996, Prof. Dr. F. Sümer'e Armağan Sayısı), s. 63-65.
Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, Dokümantasyon Dairesi Başkanlığı (Yayınlayan)., "Türkiye Dışındaki Türkler Bibliyografyası", c. I, Ankara 1992, s. 320, 488, 503, 505., c. II, Ankara 1992, 608.
BULDUK, ÜÇLER (Tan.); Prof. Dr. F. Sümer'in Son Eseri" ("Türk Cumhuriyetlerini Meydana Getiren Eller ve Türk Destanları", İstanbul 1997), Bilge Dergisi, 1997/Güz 14, s. 26-27.
ÇABUK, VAHİD, (Haz.), "İslâm Ansiklopedisi İndeksi", Ankara 1994, s. 215, 218, 221, 228, 260, 263, 301, 306, 310, 366, 368, 373, 375-376, 480-481.
DURUKAN, AYNUR ÜNAL, MEHLİKA SULTAN (Haz.), "Anadolu Selçuklu Dönemi Sanatı Bibliyografyası", Ankara 1994, s. 13, 18, 64, 105, 129, 140.
ERZİ, ADNAN SADIK (Haz.), "Belleten Dizini, I. (Cilt I-XX, Sayı 1-100), Ankara 1971, s. 35., II. (Cilt XXVI-XXXV, Sayı 101-140), Ankara 1972, s. 15-16.
FARUK SÜMER, maddesi, Türk Ansiklopedisi, c. XXX, Ankara 1981, s. 113114.
FARUK SÜMER'in Şahsî Dosyaları, AÜ Rektörlüğü Arşivi, Nr. 31-900/1-2., A.Ü. DTCF. Arşivi, Nr. 48.
GÖKALP, CEVDET (Tan.), "F. Sümer, Oğuzlar/Türkmenler Ankara 1967", Önasya Mecmuası, IV/48 (Ağustos 1969), s. 16, 22.
GÜLENSOY, TUNCER (Tan.), "F. Sümer, Oğuzlar (Türkmenler). TarihleriBoy Teşkiladarı-Destanları", Türk Kültürü (Dergisi), V/56 (Haziran 1967), s. (71), 631.
__ ., "F. Sümer'in 'Oğuzlan Azerî Tikesinde Yayınlandı", inik Kültürü (Dergisi), XXXII/374 (Haziran 1994), s. (61), 381.
GÖNGÜL, GÜIAY, "Oğıızlar'da Yaprak Dökümü", Türk Edebiyat! (Aylık Fikir ve Sanat Dergisi), XXIII/266 (Aralık 1995), s. 3436 (Türk Edebiyat! Dergisi Adına Prof. Dr. F. Sümer'le Yapılan Son görüşme).
HACIGÖKMEN, MEHMET ALİ (Tan.), "F. Sümer, Eski Türklerde Şehircilik, Ankai-a 1993", Bilge, 2 (Ekim 1994), s. 5455.
KAFESOĞLU, İBRAHİM, "Türkiye'de Selçuklu Tarihçiliği", İÜ Ed. Fak. Cumhuriyetin 50. Yılına Armağan, İstanbul 1973, s 88-89 (İngilizce çevirisi: Gary Leiser, "Seljuk Historiography in Turkey", International Journal of Turkish Studies, 111/2, 1985-1986, s. 134).
KORAY, ENVER, (Haz.), "Türkiye Tarih Yayınlan Bibliyografyası", c. 1-IV, İstanbul 1959, 1971, 1984, 1985
MERÇİI. ERDOĞAN, (Haz.), "Belleten Dizini, III. (Cilt XXXVI-LI, Sayr 141200), Ankara 1994, s. 23.
Mîllî Eğitim Bakanlığı, Mîllî Folklor Enstitüsü Müdürlüğü (Haz.), "Türk Folklor ve Etnografya Bibliyografyası", c. I, Ankara 1971, s. 117, 191. 215-216, 221-222, 353., c. II (Haz. Başbakanlık, Kültür Müsteşarlığı Millî Folklor Enstitüsü Müdürlüğü), Ankai'a 1973, s. 67., c. III (Haz. Kültür Bakanlığı, Millî Folklor Araştırma Dairesi Başkanlığı), Ankara 1975, s. 39, 50, 193, 221, 260261, 264, 335.
Millî Kütüphane Genel Müdürlüğü (Haz.), "Selçuklu Tarihi, Alparslan ,'e Malazgirt Bibliyografyası", Ankara 1971, s. 71, 80, 83, 96.
ÖZCAN, ABDLKADİR, (Haz.), "İstanbul üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Tezleri (Lisans-Doktora) ", İstanbul 1984, s. 8.
ÖZKAYA, TÜTEN (Haz.), "The Bibliograph of The Turkish Studies on Central Asia, 1928-1981", Journal of Centl'al Asia, V/l-2 (JulyDecember, 1982), s. 48-49. 66, 91, 173174. 181, 187, 201, 228.
SHİMİZU, KOSUKE, (Haz.)., "Bibliograph on Saljuq Studies", Tokyo 1979, s. 5, 25.
SUMER, FARUK, "Pi'of. Dr. F. Sümer'in Hal Tercümesi (ve Yayınlan) (Keırdi Kaleminden), Türk Dünyâsı Araştırmaları (Dergisi), Sayı: 100 (.Şubat 1996, Prof. Dr. F. Sümer'e Armağan Sayısı), s. 14-22.
STROHMEIER, MARTIN, "Seldschukische Geschichte und Türkische Geschiehtswissenschaft die Seldschuken im Urteil Moderner Türkischer Historiker", Berlin 1984 (Doktora Tezi) s. 26, 79, 116, 120, 148, 198,208.
TUNCER, HÜSEYİN, (Haz.)., "Türk Yurdu (Dergisi) Bibliyografyası (1911 1992)", izmii-1993, s. 155, 176,180-181, 184, 206.
TURAN, OSMAN, "Selçuklular Tarihi te Tıırk-islâm Medeniyeti", istanbiil 19803, s. 4546.
TÛRRÜOĞAN, ORHAN, "Tarihsele¡ Okul te Faruk Slimer", Türk Dünyâsı Tarilr Dergisi, sayı: 108 (Aralık 1995), s. 6-9.
YAZGAN, TURAN, "Faruk Sümer Hocamız", Türk Dünyâsı Araştırmaları (Dergisi), sayı: 100 (Şııbat 1996), s. 11-12.
Prof. Dr. Faruk SUMER (1924-1995)