lulia Mamae adına basılmış olan Olympos Dağı eteklerindeki Prusa (Bursa) sikkelerinden biri, üçgen alınlıklı kıvrık arşitravlı bir bina cephesi gösterir. Tetrasylos olan bu cephe, karşı karşıya duran uzanmış yatmış iki kadın figürünün arkasında yer almıştır. Kadınların dirseklerinden birinin altına yerleştirilmiş olan testilerden su akar. Çok benzediği halde bu cephe, bir tapınak cephesi değildir. Betimlemeyi yorumlayan Reinach, bina cephesini “tetrasylos portiko”, kadın figürlerini de “dirseklerinin altındaki vazolardan su akan ırmak tanrıları” olarak tanıtır[ ]. Halbuki ırmak tanrıları, genellikle erkek olarak gösterilirler. Nitekim “Fluss und Meergötter auf Griechischen und Römischen Münzen” adlı makalenin yazarı olan Imhoof- Blumer, figürleri “kaynaklarının yakınında yer alan nymphe'ler” olarak yorumlar[ ](Res. 1). Gücünü yazıdan tarayarak çıkarmış olduğu bilgilerden alan L. Robert'in üzerinde durmuş olduğu olasılık, akla daha yakın gelir. Olympos Dağı eteklerindeki Prusa'da Nupcptov veya 0ep|ia ZoeÇpct adını taşıyan bir kaplıca, kaplıcada da ÖEppa paatX.ı٩ (Therma Basilica) adını taşıyan ünlü bir therme vardır. lulia Mamae sikkesinde, bu therme gösterilmiş olabilir[ ].
NvptpCûv veya 0£ppa XoEÎ؛pa, kaplıca olarak ününü günümüzde de sürdüren Çekirge’den başka bir yer değildir. Buradaki Eski Kaplıca'da Roma dönemi ve Bizans dönemi kahnuları saptanmışür. Durmadan değiştirilmiş olduğundan, bu kuruluşun ilk durumu hakkında fikir edinemiyoruz[4].
O zamanlar Pythia adını taşıyan Yalova Kaplıcası da, Prusa'ya yakındır. Roma İmparatoru Constantinus, Pythia'ya gelip kaplıcadan yararlanmıştır. Constantinus, Pythia’da, bir sağlık kuruluşu ile bir kilise inşa ettirmiştir (Res. 2). Annesi Helena'nın inşa ettirmiş olduğu Helenopolis şehri de buralardadır[5]. Bizans İmparatoru lustinianus da, Pythia'da bir saray ile su kemerleri inşa ettirmiştir. M.S. 525'te, İmparatoriçe Thedora'nın, yanındaki 4000 kişi ile beraber bir kaplıcaya gelmiş ve buraya bir hayli büyük bağışta bulunmuş olduğu bilinir[6]. Bu kaplıca, eğer Prusa'daki kaplıca değilse Pythia Kaplıcası olmalıdır.
Ek olarak, Çınarcık'ın Çamlık mevkii ile Koruköy'ün arasında, bir Bizans dönemi Therme'inin kalıntısı vardır. Buraya gelen sıcak su, artık gelmez olmuştur, lâkin denizin içerisindeki bir yerde kaynamayı sürdürür (Res. 3).
