Oylum Höyük Orta Tunç Çağı II Seramik Fırını

Özet

Türkiye’de sayıları her geçen gün artan arkeolojik çalışmalar neticesinde seramik üretimi hakkında yeni bilgilere ulaşılmaktadır. Ancak, özellikle bazı bölge ve dönemlere ilişkin seramik üretim sürecine ait arkeolojik kanıtlar henüz yeterli değildir. Piroteknik teknolojisinin bir ürünü olan seramik fırınları hakkında bildiklerimiz artsa da prehistorik ve protohistorik dönemlerde bu teknolojiye bağlı üretimin boyutları, seramik fırınlarının yerleşme ve bölgesel ölçekte yoğunlukları, dağılımı, gelişimi, konteksleri; kısacası rolleri hakkında söyleyebileceklerimiz şu an için sınırlıdır. Oylum Höyük’te 2020 yılında açığa çıkarılan ve Orta Tunç Çağı II’ye tarihlenen seramik fırını, Anadolu, Mezopotamya ve Levant’taki çağdaşları arasında, şimdiye kadar tespit edilmiş ve fiziki durumu en iyi korunmuş seramik fırını olarak kabul edilebilir. Bu sayede seramik fırını teknolojisi ve gelişimini hakkında önemli bilgiler elde edilmiştir. Kül çukuru, yanma odası ve pişirme odası olmak üzere üç bölümden oluşan fırın, kemerli bir yanma odası ve dairesel planlı bir pişirme odası olan yukarı çekişli bir fırın olarak tanımlanabilir. Yapılan karşılaştırmalar Oylum Höyük seramik fırınının Levant Bölgesi fırınları ile yakın benzerlikler gösterdiğini ortaya koymuştur. OTÇ I’de muhtemelen idari işlevi olan anıtsal bir yapı ilen temsil edilen alan, OTÇ II’nin erken evresinde birçok piroteknik ünitenin bulunduğu endüstriyel üretim alanı olarak kullanılmaya başlanmıştır. Alanın farklı kullanımına ilişkin farklı yorumlar geliştirilebilir. Ancak, burada yerleşim organizyonu ile ilgili radikal bir değişimin olduğu kesin bir şekilde söylenebilir.