Muhteşem Süleymaniye Kasaba ve Bakkala Borçluydu
Kayhan Orbay
Anahtar Kelimeler: Süleymaniye, vakıf, mali analiz, müfredat defteri, muhasebe defteri
Özet
Süleymaniye külliyesi geniş tarımsal arazilere ve çok sayıda gelir getirici kentsel mülke sahipti. Ancak vakıf açılışından yaklaşık otuz yıl sonra kayıtlarda kasaba ve bakkala borçlu olarak zikrediliyordu. Vakıf daha önce muhasebe defterleri üzerinden tetkik edilmesine rağmen yıllardan beri süregiden mali sıkıntıları tespit edilememişti. Bu çalışmada ise daha ayrıntılı mali kayıtları ihtiva eden bazı müfredat defterleri kullanılarak vakfın ciddi tahsilat güçlükleri yaşadığı iddia edilmektedir. Çalışma iki noktayı özellikle önemsemektedir. İlk olarak müfredat defterleri vakıfların mali analizini sağlamlaştıran değerli arşiv malzemeleridir. İkincisi Süleymaniye'nin gelirlerinin büyük bir kısmını Balkanlar'daki arazilerden elde ettiğini dikkate alırsak, vakfın mali güçlükler yaşaması bölgesel tarımsal ekonomi ile de ilişkilendirilebilir. Bu nedenle, Süleymaniye gibi devasa bir vakfın ileride daha uzun dönemli bir mali analizi Balkanlar'da iktisadi koşulların ortaya çıkarılması için son derece önemlidir.