MATERIALIA TURCICA NO. 1. 1975 Bochum Ruhr Üniversitesi Türkoloji öğrencilerine yardımcı araştırmalar dergisi (Almanca) 73 sahife. (Yazışma adresi: Dr. HERMANN VARY, Akad. Oberrat Lector für Türksprachen. Bochum, Ruhr-Universität Sprachwissenschaftl. Institut). F. Almanya.
Her altı ayda (sömestrde) çıkacak olan bu değerli dergi bizi özellikle iki bakımdan ilgilendirir:
1 — Ruhr Üniversitesi Türkoloji bölümü öğrencileri, seçtikleri bilim dalında ucuz (belki de meccani) kılavuz kitaba sahip olurlar. Bu kılavuzdaki bibliyografya sayesinde müracaat edecekleri kitap ve dergileri tanırlar. Üniversitenin zengin kütüphanesinde kaynaklar hazırdır. Koridorlarda duran çoğaltma makinalarında istedikleri sahife veya bölümün kopyasını elde edebilirler. Masraf özel kâğıt ücretinden ibarettir.
Sömestrler yekdiğerini takip ettikçe, öğrenciler özel ihtisas kitaplığına sahip olurlar.
2 — Derginin içindeki incelemeler Türkiye'ye ve Türk dünyasına inhisar ettiği için bizi çok yakından ilgilendirir. Türkoloji bölümü öğrencisi dar bir konuya saplanıp kalmadan Türk dünyasının dili, tarihi, coğrafyası ve günün soruları ile tanışarak geniş görüş ufkuna sahip olur.
Dergide çıkan ve çoğunun Türkçeye çevrilmesi gerekli incelemelerin tahlilî tanıtımını geleceğe bırakarak, ancak fihristini sıralamakla yetiniyorum.
Lars Johanson, İnceleme konusu olarak konuşulan Türkçe (1-8). Bibliyografya da gösterilmiştir.
Bernhard Dilger, Bugünkü Uzbekistan’ın kuruluş şekli (9-11) ve bibliyografya.
Will J. Eggling, Kireli. Bir batı Türk köyü, (İstatistiklere dayanan monografya) (12-21).
Rudolf Grulich, Yugoslavya’daki Türk zümreleri (22-34). Zengin bibliyografya, notlar harita taslağı ile birlikte.
Gerhard Emrich, Fatih Sultan Mehmed II’nin tarih yazarı. Michael Kritobolos. (35-43).
Jörg Baumgarten, Türk hikâye anlatış şekli ve masallarının türleri, meddah ve esnafı. (44-55).
Rudolf Grulich, Rumanya’daki Türkler. (I. Adakale, II. Yaş, III. Bükreş, IV. Dobruca) İstatistikler ile (56-64).
Will J. Eggling, Ruhr Üniversitesi lisaniyat Enstitüsünün Makedonya gezisi. (65-69) 1969’da Dr. Vàry, Dr. Ködderitzsch, Prof. Dr. Boretzky rehberliğinde 5 öğrenci katılmıştır. Türklerin lehçe, kültür ve İçtimaî durumları incelenmiştir.
Kitap tanıtması (70-73). Burada Dr. Werner Kündig-Steiner'in “Die Türkei” adlı (1974, Horst Erdmann - Verlag, Tübingen und Basel, DM. 48) adlı monografisi tanıtılıyor.
Ferenc A. Vàli : The Turkish Streits and Nato. Hoover Institution Press. Stamford, California 1972. S. 695.
Materialia Turcica'yı yayınlamada başarı gösteren Dr. Hermann Vàry’yi kutlarız. H. Vàry memleketinde Eski tarih ve Assyriology ihtisası yaptıktan sonra, Türkiye’yi tanımak için Atatürk Üniversitesi Almanca bölümünde öğretim görevlisi olarak çalışmış, çok iyi Türkçe öğrenmiş, Üniversitenin Dr. H. Koşay idaresinde yaptırdığı Pulur, Güzelova (Tufanç), İkiztepeler kazılarına arkeolog olarak katılmış, memleketine dönünce Ruhr Üniversitesi lisaniyat bölümünde görev almış ve kendisine "akademik kariyer" olarak Türkoloji’yi seçmiştir.
Dr. H. Vàry, Erzurum’un Cunni mağarasında Orhon tipi harflerle kayalara hakkedilmiş damgaları da keşif suretiyle Türk yerleşme tarihine ışık tutmuştur.
Dr. HÂMİT KOŞAY