The Serpent-Fighting Imagery of Anatolia in the 2nd Millennium BC and Malatya Serpentine Monster in the Light of Newly Published Old Assyrian Seal Impression from Kültepe

Vladimir Shelestin; Alexandre Nemirovsky; Anastasia Iasenovskaia

doi:10.37879/belleten.2023.001

Vladimir Shelestin^¹, Alexandre Nemirovsky^², Anastasia Iasenovskaia^³

¹Lomonosov Moscow State University, Institute of Oriental Studies of the Russian Academy of Sciences, Department of Ancient Orient, Moscow/RUSSIA
²Lomonosov Moscow State University, Institute of World History of the Russian Academy of Sciences, Department of Comparative Studies of Ancient Civilizations; National Research University Higher School of Economics, Faculty of Humanities, Moscow/ RUSSIA
³Lomonosov Moscow State University, Pushkin State Museum of Fine Arts, Department of the Ancient Orient, Moscow/RUSSIA,

Anahtar Kelimeler: Geç Hitit kabartmaları, Malatya-Arslantepe, Kültepe, yılan dövüşü, Fırtına Tanrısı.

Özet

Bu çalışma, MÖ 2. binyıl Anadolu’suna ait yılan dövüşü motiflerini Moskova’daki Puşkin Devlet Güzel Sanatlar Müzesi’nde yer alan Kültepe’den bir Eski Asur baskı mührü (I 2 б 1591) üzerindeki yılan dövüşü sahnesi ile yakın zamanda keşfedilen benzer bir kompozisyonun ışığında yeniden değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Kültepe Mührü yanı sıra Malatya Kabartması H’deki (Ortostat AMM 12250) ünlü betim ile İlluyanka ve Hedammu mitolojisi, kahramanı, canavarı ve dövüş sahnesini betimleme açısından çeşitli kriterlere göre birbirleriyle karşılaştırılmıştır. Araştırmacılar her ne kadar Malatya Kabartması H’yi İlluyanka mitinin olay örgüsünü temsil ediyor olarak görüyor olsa da Puşkin Müzesi mühründeki ejderha öldürme sahnesinin keşfi, yeniden analiz edilmesi için zemin sağlamaktadır. Anadolu kaynaklı betimli anıtlarda kahraman, yazılı olanlardan farklı olarak tek başına hareket ederken betimlenir ve yine ejderhaların çoğunun ön pençeleri vardır.

Mücadele ikonografide bir yakın dövüş sahnesi olarak gösterilirken, anlatılarda yakın dövüşün yılana daha fazla avantaj sağladığı görülüyor. Malatya Kabartması ile Puşkin Müzesi mührünün kompozisyon benzerliği genel olarak ortaya konulduğu gibi detaylarda da somut olarak gösterilmiştir. Bu durum, Geç Hitit ejderha öldürme imgesinin ve olay örgüsünün gelişimini Eski Hitit Dönemi’ne kadar izlememize (Puşkin Müzesi I 2 б 1591’deki Eski Asur mührüne benzer özelliklerin yansıtıldığı ortostat AMM 12250’de tasvir edildiği şekliyle ejderha öldürme motifinin kökleri, en azından MÖ 18. yüzyıla kadar uzanır) ve Malatya Kabartma H için bazı yorumlama problemlerini çözmemize imkân tanır. (Canavar başlarının sayısı, kahraman figürüne kadar uzanan canavar gövde parçalarının tanımlanması, hançerin olası rolü, vb.)

BibTex	`@article{ belleten3717, doi = {10.37879/belleten.2023.001}, author = {Vladimir Shelestin, Alexandre Nemirovsky, Anastasia Iasenovskaia}, title = {The Serpent-Fighting Imagery of Anatolia in the 2nd Millennium BC and Malatya Serpentine Monster in the Light of Newly Published Old Assyrian Seal Impression from Kültepe}, journal = {Belleten}, year = {2023}, volume = {87}, number = {}, pages = {1-22}, publisher = {Türk Tarih Kurumu} }`
RIS	`TY - JOUR AU - Vladimir Shelestin, Alexandre Nemirovsky, Anastasia Iasenovskaia PY - 2023 TI - The Serpent-Fighting Imagery of Anatolia in the 2nd Millennium BC and Malatya Serpentine Monster in the Light of Newly Published Old Assyrian Seal Impression from Kültepe SP - 1 EP - 22 JO - Belleten J2 - Belleten VL - 87 IS - PB - DO - 10.37879/belleten.2023.001 ER -`
EndNote	`%0 Journal Article %A Vladimir Shelestin, Alexandre Nemirovsky, Anastasia Iasenovskaia %T The Serpent-Fighting Imagery of Anatolia in the 2nd Millennium BC and Malatya Serpentine Monster in the Light of Newly Published Old Assyrian Seal Impression from Kültepe %J Belleten %D 2023 %V 87 %N %P 1-22 %R 10.37879/belleten.2023.001`
APA	Vladimir Shelestin, Alexandre Nemirovsky, Anastasia Iasenovskaia (2023). The Serpent-Fighting Imagery of Anatolia in the 2nd Millennium BC and Malatya Serpentine Monster in the Light of Newly Published Old Assyrian Seal Impression from Kültepe. Belleten, 87(), 1-22. doi:10.37879/belleten.2023.001
MLA	Vladimir Shelestin, Alexandre Nemirovsky, Anastasia Iasenovskaia. "The Serpent-Fighting Imagery of Anatolia in the 2nd Millennium BC and Malatya Serpentine Monster in the Light of Newly Published Old Assyrian Seal Impression from Kültepe" Belleten, vol. 87, no. , 2023, pp. 1-22. doi:10.37879/belleten.2023.001.
Chicago	Vladimir Shelestin, Alexandre Nemirovsky, Anastasia Iasenovskaia. "The Serpent-Fighting Imagery of Anatolia in the 2nd Millennium BC and Malatya Serpentine Monster in the Light of Newly Published Old Assyrian Seal Impression from Kültepe" Belleten 87, no. (2023): 1-22. https://doi.org/10.37879/belleten.2023.001.
AMA	Vladimir Shelestin, Alexandre Nemirovsky, Anastasia Iasenovskaia. The Serpent-Fighting Imagery of Anatolia in the 2nd Millennium BC and Malatya Serpentine Monster in the Light of Newly Published Old Assyrian Seal Impression from Kültepe. Belleten. 2023; 87(): 1-22. doi:10.37879/belleten.2023.001.
Vancouver	Vladimir Shelestin, Alexandre Nemirovsky, Anastasia Iasenovskaia. The Serpent-Fighting Imagery of Anatolia in the 2nd Millennium BC and Malatya Serpentine Monster in the Light of Newly Published Old Assyrian Seal Impression from Kültepe. Belleten. 2023; 87(): 1-22. doi:10.37879/belleten.2023.001
ISNAD	Vladimir Shelestin, Alexandre Nemirovsky, Anastasia Iasenovskaia. "The Serpent-Fighting Imagery of Anatolia in the 2nd Millennium BC and Malatya Serpentine Monster in the Light of Newly Published Old Assyrian Seal Impression from Kültepe". Belleten 87/ (2023): 1-22. https://doi.org/10.37879/belleten.2023.001.

MÖ 2. Bin Anadolu’sunda Yılan Dövüşü Tasviri ve Yeni Yayımlanmış Kültepe’den Bir Eski Assur Dönemi Baskı Mührü Işığında Malatya Yılanlı Canavarı

Özet

Kaynak Göster