ISSN: 0041-4255
e-ISSN: 2791-6472

Murat Yolun, Metin Kopar

Anahtar Kelimeler: İspanyol Gribi, Salgın Hastalıklar, Osmanlı İmparatorluğu, Birinci Dünya Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu’nda İspanyol Gribi

Özet

İspanyol gribi bütün dünyayı etkilerken Osmanlı İmparatorluğu da bundan muzdarip oldu. Osmanlı'nın jeo-epidemiyolojisi epidemik veya pandemik salgınlara karşı açıktı. Osmanlı Birinci Dünya Savaşı'na aktif olarak katıldığından dolayı şu rahatlıkla söylenebilip ki: Osmanlı'nın bu yıkıcı salgından kaçabilmesi mümkün değildi. Salgın muhtemelen Avrupa üzerinden Osmanlı'ya girdi ve Anadolu'nun pek çok yerinde grip vakalarına veya ölümlerine yol açtı. Birinci Dünya Savaş'ındaki ordular bu gripten öyle çok etkilendiler ki savaşın sona ermesinde bu gribin kayda değer bir etkisi oldu. Grip salgınını engellemek için okul gibi kamuya açık mekanların kapatılması gibi bazı tedbirlere başvuruldu. Savaş sırasındaki toplumsal mobilite grip salgınının dünyanın uzak noktalarına ulaşmasına yol açtı. Gripten kurtulmak için yeni aşılar ve ilaçlar denendi, fakat bu çabalar gribin yayılmasını engellemekte nafile kaldı. Mevcut kaynaklar yetersiz olduğundan dolayı bu grip salgınından kaç kişinin öldüğünü söylemek mümkün görünmüyor. Yalnız, var olan birincil ve ikincil kaynaklar bu salgın hastalığın Osmanlı'daki etkisi ile ilgili tahmin yapmaya imkanı veriyor.