ISSN: 0041-4255
e-ISSN: 2791-6472

Altan Çilingiroğlu

Anahtar Kelimeler: Ancient Persian, Persian Bronzes, Ashmolean Museum, Batı İran, Luristan

Özet

Kitap giriş ve sonuç bölümü dahil dokuz kısımdan oluşur. Giriş kısmında yazar Batı İran bronzlarının Ashmolean müzesine nasıl ve ne zaman geldikleri hakkında bilgi verdikten sonra bu tür çalışmaların zorluk ve problemlerini içeren bir açıklama yapar. Sayfa 4'den itibaren yazar Batı İran ve özellikle Luristan bronzlarının ilk kez ortaya çıkışlarını ve Avrupa müzelerine gelişlerini anlatır. Bu kısımda Rostovtzeff'in 1922 yılında yaptığı kıyaslama neticesinde Louvre ve British Museum'daki bazı bronzların Kappadokya kökenli olduğunu iddia etmesi ve bunların Kappadokya ve Ermenistan'ın "Irak-İran" halklarının verileri olduğunu söylemesi ilginçtir. Ancak Moorey'in de belirttiği gibi (s. 4) Kappadokya'dan çıkan hayvan figürlü bronzlar Hellenistik ya da Roma devrine aittir. Son otuz yılda doğu Anadolu'dan bu tip hiçbir bronz eser çıkmamış olmasına karşın böyle zoomorfik eserlerin o senelerde Türkiye kökenli kabul edilişinin nedeni Kappadokya'dan çıkan eserlerin yanlış yorumlanışına bağlanmalıdır. Rostovtzeff'in kitabının yayımlanmasından sonra Luristan ve güney Kürdistan'da sistematik mezar soygunculuğunun başladığını belirten yazar bu yörede 1931 yılından itibaren yapılan ve yöneticileri arasında Upham Pope, Andr Godard, Erich Schmidt, Potratz, Schaeffer, Vanden Berghe, Deshayes ve Ghirshman'ın da olduğu araştırma ve kazılar hakkında etraflı bilgi verir (s. 6-10).