ISSN: 0041-4255
e-ISSN: 2791-6472

Tahir Sevi̇nç

Anahtar Kelimeler: Kesriyeli Ahmet Paşa, İran, Nadir Şah, Sam Mirza

Özet

1746 yılında Osmanlı ve İran devletleri siyasi, sosyal ve dini problemlerin çözümü için bir barış anlaşması yapmak üzere elçiler görevlendirmişlerdi. Osmanlı Elçisi Mustafa Nazif Efendi, barış için İran'a gönderilirken, İran Elçisi Fethi Ali Han İstanbul'a gelmişti. Osmanlı ve İran hükümetlerinin diplomatik görüşmeleri neticesinde anlaşmaya varılmıştı. Antlaşma maddelerinin teyidi ve onayı için birbirine eşit rütbede yeni elçilerin görevlendirilmesi gerekliydi. Osmanlı hükümeti anlaşmanın onaylanması için Sivas Valisi Ahmet Paşa'yı seçerken, İran hükümeti Mehdi Mustafa Han'ı görevlendirmişti. Osmanlı hükümeti, 1746 Ekimi'nde İrana gidecek elçinin hazırlığına başlamıştı. Hazırlık çalışmaları; elçilik heyetinin seçilmesi, görevlilere bahşiş ve ücret ödenmesi, mehterhane malzemesi, hediye ve yiyecek tedariki, nakliye vasıtalarının düzenlenmesi şeklinde gerçekleşmişti. Elçilik heyeti 1747 Ocağı'nda törenle İstanbul'dan ayrılarak Anadolu orta-kolu üzerinden İran'a doğru yola çıkmış, 30 Mayıs 1747'de Bağdat'a varmıştı. 27 Haziran'da diplomatik teamüller gereği Osmanlı elçisi Hamedan'a, İran elçisi ise Bağdat'a doğru yola çıkmıştı. Ancak 19 Haziran'da İran'da çıkan karışıklıklar ile Nadir Şah öldürüldüğünden, Osmanlı elçisi Bağdat'a dönerken, İran elçisi Bağdat'a kalarak İstanbul'a gidememişti. Nadir Şah'ın ölümünden sonra İran'da meydana gelen taht mücadeleleri nedeni ile Osmanlı ve İran elçileri uzun süre Bağdat'ta ikamet etmişlerdi. Osmanlı elçisi 1748 yılında Bağdat'ta vefat ederken , İran elçisi 1752 yılında taht mücadelesi için İran'a geçmişti. Osmanlı Devleti, İran'daki taht mücadelelerine karışmadığı gibi, imzalanan anlaşmaya sadık kalmaya çalışmıştı.