2 Rebiülâhır 1306 ve 24 Teşrinisani 1304 senesinde II. Abdülhamid’in İrade-i Seniyyesiyle ihdas edilmiş olan bir madalyanın adıdır. Bu Madalya Devlete sadakat, şecaat ve hamiyyet ile hizmet etmiş bulunanlara mükâfat olarak verilmektedir[1].
Madalya altın ve gümüşten yapılmıştır. Altını 27,48 Gr. ağırlığında, 30 mm. kutrunda ve binde 916 2/3 ayarındadır.
Gümüşleri ise 17,10 Gr. ağırlığında, 30 mm. kutrunda ve 830 ayarındadır.
Madalyanın ön yüzünde: Güneş ışınları arasında, II. Abdülhamid’in Tuğrası bulunmaktadır. Bunun altında Osmanlı imparatorluğunun arması görülmektedir.
Madalyanın arka yüzünde ise: defne dallarından meydana gelmiş bir çelenk arasında bir boş saha bırakılarak, Madalyanın verileceği şahsın adı ve tarihi buraya hak olunacaktır (Resim 1).
Madalyanın Nizamnamesi 7 maddeden ibaret olup 3. Maddesi gereğince Padişaha sadakat gösterenlerle ziraat ve sanatın ilerlemesine, yangın ve bulaşıcı hastalıklar zuhurunda millet ve insaniyete faydalı hizmet eden Osmanlı tabasına verileceği gibi yabancı tabaya da ihsan edileceği tasrih edilmiştir. Bu Madalya berat ile verilmekte idi.
Nizamnamesinin 4. Maddesinde sözü edilen iftihar Madalyası berâtla beraber Padişah tarafından verilecektir. Madalyanın verilebilmesi için, üstün başarısı ile madalyayı almağa hak kazanmış olduğu Bab-ı Âli tarafından resmi tezkere ile Saray’a arz edilerek emir alınması gerekmektedir. Filhakika Tercüman-ı Hakikat gazetesi Ser- mürettibi Abdullah Efendi’nin mürettiplikteki meleke ve mahareti ve resmî tebligatın doğru olarak tab’ı hususunda gösterdiği ihtimam ve gayreti dolayısıyla kendisine verilmiş olan bu beratta şöyle denilmektedir: (Vesika i)
Nişân-ı Şerif-i Âlîşân-ı Sâmî Mekân-ı Sultânı ve Tuğrâ-yi Gar- râ-yi Cihânistân-ı Hakanı hükmü oldur ki:
Zat-ı Şevketsimât-ı Pâdişâhâneme vedia-yı cenâb-ı kibriya olan sınuf tab’a-yı şâhânemin tezâyid-i servet ve saadet ve memalik-i mah- rûsetül mesâlik-i mülûkânemin terakki-yi mamuriyeti ehassı âmâl meâl-i istimâl-i mülûkdârânem olduğundan ziraat ve nanaat ve hîrfetin terakkisi yolunda ve mülk ve devlete ve bilcümle ebna’yi beşere nal i’ surette ibrâz-ı hidemât-ı makbule edenlerin avâtıf-ı mütemâyize-i Şehryârâneme mazhariyetleri indimizde mültezim ve raf i’ yerlig-i belig-i Humayunum Tercüman-ı Hakikat Gazetesi Sermürettibi olup mürettiplikteki meleke ve mahareti ve tebligat-ı resmiyenin sıhhat-ı tab’ı emrinde ihtimam ve gayreti müşahede olunan Abdullah Efendi’nin bu yolda ibrâz-ı hidemât-ı müstahsene ve makbule edenlere tahsisen te’sis ettiğim İftihar Madalyasına nailiyyet için nizâm-ı mevzuu iktizasınca meşrut olan meziyyat ve evsafı haiz idüğü âsâriyle muhakkak ve müsellem olarak şerefsâdır olan irade-i mekârim-i mutadc-i Şehryarânem mucibince kendisine işbu madalyanın gümüşten ma’mul bir kıt’ası ita ve ihsan kılınmış olduğunu mübeyyin işbu berât-ı mekârim Âyât-ı Pâdişâhânem tasdir ve ita, olundu. Harrere fî yevmi el-tâsi’ aşere min Şehr-i Cemâziyelâhire li sene ihda aşere ve selâse mie ve elf.
Be Makam-ı Mahruse-i Kostantiniyye[2]
İftihar Madalyasının Nizamnamesinin 5. maddesine göre, Madalyayı hak etmiş olan kimseler diledikleri zaman onu takmak hakkına malikdirler. Takma yeri göğsün sol tarafıdır.
Nizâmnâmesinin 6. maddesine göre, mezkûr Madalya 2 kısımdan müteşekkildir: 1. kısmı yarım gümüş mecidiyye büyüklüğünde büyükçe kıt’ada altından ve 2. kısmı ise o kıt’ada gümüşten yapılmış olup her ikisi kırmızı renkli kurdele ile asılacaktır.
Nizâmnâmesinin 7. maddesine göre, bu madalyadan çokça yapılması lâzım geldiği takdirde yapım masrafı Hazine-i Maliye’den, ara sıra verilecek olanların yapım masrafı ise Hazine-i Hassa-i Şâhâne’den karşılanacaktır.
Mâbeyn-i Hümâyun Başkitabetinden Sadarete yazılan bir tezkerede, İftihar Madalyası Nizamnamesi Pâdişâh tarafından incelendiği ve önümüzdeki pazar gününde Meclis-i Mahsûs-u Vükelâda mütalâa ve müzakere olunarak sonucun bir mazbata ile bildirilmesi emr olunuyordu. Vesika 2 yi okuyacak olursak:
- Mâbeyn-i
Hümâyûn
Başkitabeti
Husûsiyye
15 Rebîülevvel sene 302 21 Kânûnnıevvel sene 300
Bende-i
Ali Rıza
İftihar Madalyası, Sanayi Madalyası makamında verildiği zaman yarısı beyaz ve yarısı kırmızı kurdelesiyle ta'lik edilecektir[3 ](Resim 2).
Genel olarak İftihar Madalyası sahibinin ölümünde vereseye intikal etmeyip Hükümete iade edilir1. Bununla beraber Başvekâlet Arşivi Umum Müdürlüğünde bulunduğumuz bir vesikaya göre 17 Muharrem 1318 senesi Çetine Sefiri Erkân-ı Harbiye-i Şâhâne Mirlivalarından Ahmet Fevzi Paşa’nın babası Müşir Arif Paşa merhumdan kalan gümüş İmtiyaz, atik gümüş Girit, Karadağ, Kars, Rusya Muharebesi, Tahlisiyye ve atik İftihar Madalyalarını ta’lik etmesi için Saraydan ruhsat aldığına dair bir kayıt mevcuttur[5].
