Ege’de İzmir körfezi dolaylarında Çarpank Koyu’nun (körfez) doğu kıyısında takriben (Resim 1) 150 metre rakımlı bir düzlükte Temmuz 1963 tarihinde Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Antropoloji kürsüsü öğrencilerinden Yüksel Emekli bir gezinti esnasında satıhta bulduğu bir elbaltasını bana getirdi. Bu Paleolotik belgenin öne¬mini kendisine bildirdim ve bilime hizmetinden dolayı da tebrik ettim. Teşhisime göre Chéllco-Achculéen bir “Limande” tipinde olan çakmak taşından elbaltası “biface”, yüz binlerce yıllar açıkta kalmış, dış etkilere maruz olmuş bir durumdadır, (patin ve kalker enkürstayonlar âleti kaplamıştır). Uzunluğu 21.6, genişliği 9.8 ve kalınlığı 4 santimetredir (Resim 2, 3, 4, 5). Bu el baltasının vurma yüzü (plan de frappe), kenarlardaki kaba rötuşlar ve zikzak çizgi, her iki yüzündeki yontma satıhları çok aşikâr görülmektedir. Bu elbaltasının önemi bugünkü bilgilerimize göre Anadolu’nun Ege kıyılarında dördüncü zamana ait olarak meydana çıkarılan ilk alt paleolitik endüstri belgesini teşkil etmesidir.
Bir açık hava atölyesinin (station plein air) varlığı çok muhtemel bu sahada yapılacak araştırmalarla daha zengin malzemenin bulunacağını kuvvetle ümid ediyorum.
Ege kıyılarımızda Prehistorya ve dördüncü zaman tarihi ile ilgili bu önemli ilk Paleolitik keşif üzerinde daha etraflı durmak üzere bu notu yayınlamış bulunuyoruz.