Smyrna’da Roma İmparatorluk Kültü

Özet

Smyrna'da, imparatorluk kültünün kökenleri, Helenistik Döneme kadar uzanır. Bu tür kültlerin oluşmasında, siyasi kaygıların etkili olduğu bir gerçektir. Geleceğin süper gücünü görmek ve onu memnun edici davranışlarda bulunurken sadık bir müttefik olduğunu kanıtlamak önemli olan unsurlardır. Savaşan ya da çekişen her iki güç arasında yapılacak doğru bir tercih, ileride bir şehrin çeşitli ayrıcalıklardan yararlanmasını sağlamaktaydı. Örneğin, daha önce Seleukos Hanedanından Antiokhos Il'nin annesi Stratonike adına kentte bir kült oluşturan Smyrna, yükselen gücü görerek aynı davranışı, M.Ö. 195 yılında Asia'da ilk kez Roma şehri adına bir tapmak inşa etmekle sergileyecektir. İlerleyen süreçte, Roma imparatorları ve Senato, imparatorluk kültü kurmak isteyen kentlere izin verirken, ilk olarak bunların geçmişte Roma'yla olan ilişkilerini, ikincil olarak da kökenlerini göz önünde bulunduracaklardır. Roma devletiyle ilişkilerini sağlam temellere dayandıran Smyrna, sırasıyla Roma imparatorları Tiberius, Hadrianus ve Caracalla tarafından üç kez neokoros unvanıyla onurlandırılacaktır. Bu makalede, yukarıda ana hatları belirtilen tarihsel süreç içerisinde, Roma imparatorluk kültünün Smyrna kentindeki gelişimi tartışılmaktadır. Smyrna'da, İ.S. 1. ve 3. yüzyıllar arasında etkin bir şekilde yürütüldüğü anlaşılan imparatorluk kültü konusunda akademisyenlerin yapmış olduğu değerlendirmeler, epigrafik ve nümismatik kanıtların desteğinde ele alınarak konu hakkında yeni düşünceler ortaya konulmaya çalışılmıştır.